EREN KOCA/HABER MERKEZİ- Kullandığımız akıllı aygıtların sayısı giderek artıyor. Akıllı süpürgelerden fırınlara, buzdolaplarından kombilere, birçok aygıt internete bağlanabiliyor. Pekala bu aygıtlar, Lübnan’daki üzere bir taarruz durumunda tehlike yaratabilir mi? Uzmanlar Milliyet’e kıymetlendirdi.
YANGIN ÇIKARILABİLİR
Etik Hacker Tamer Şahin: İnternete bağlı akıllı aygıtların tamamının risk altında olduğunu söyleyebiliriz. Bunlar daima internete bağlı oluyor ve akıllı aygıt oldukları için içerisindeki bütün özellikler, internete bağlı olduğunda fizikî hayata tesir edebilecek halde manipüle edilebiliyor.
Bluetooth üzere, kablosuz internet üzere özellikler var artık arabalarda. Bu üzere kanallardan da müdahale edilebiliyor, en büyük tehditlerden biri de bu. Zira içerisinde SIM kart var ve daima internete bağlı. Cebimizdeki telefon neyse, artık birçok akıllı aygıt da o hale geliyor. Zaten büyük teknoloji firmalarının istediği de bu. Zira onlar buzdolabındaki tüketimini, konutundaki elektriği ne kadar kullandığını, konuta ne vakit gidip-geldiğini görelim diyerek her şeyi akıllı hâle getiriyorlar. Lakin bunun eksisi; her an erişilebilir ve bu güvenlik açıklarından ziyan görebilecek ortamlar yaratıyorlar. Hem arabada hem konut eşyaları olarak yani uzaktan bir buzdolabında yangın çıkarabilmek, bir televizyondan şahısları izleyebilmek üzerindeki kamerasından ya da mikrofonundan… Bu üzere şeyler hayal değil.
Kapatmak tahlil değil
Etrafımızda, cebimizde, bulunduğumuz ortamlarda, kullandığımız arabada, evimizdeki akıllı aygıtlar, herhangi bir formda internete, öteki aygıtlara bağlanabiliyorsa bundan etkilenilebilir. “Bombanın içinde yaşıyoruz” diyebiliriz. Mesela iPhone cep telefonunu kapatsak bile öteki iPhonelarla haberleşiyor; güvenlik sebebiyle, çalındıysa vs. Benim iPhone büsbütün kapalı olsa sizinle yan yana geldiğimizde sizin iPhone bir sinyal gönderiyor, ‘ben buradayım’ diye. Bu da Apple merkezine gidiyor. Yani kapatmak mümkün değil.
‘SÜREKLİ DENETİM EDİLMELİ’
Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Görsel İrtibat Tasarımı Anabilim Dalı Başkanı ve Dijital İletişim Araştırmacısı Prof. Dr. Ali Murat Kırık: Uzaktan erişimle patlatılabilecek akıllı mesken eşyaları, ekseriyetle internete bağlı olan ve elektrikle çalışan aygıtlardır. Örneğin, akıllı prizler, akıllı termostatlar, akıllı kombiler ve akıllı fırınlar, siber atağa uğradıklarında tehlikeli sonuçlar doğurabilir. Şayet bu aygıtlara makûs emelli yazılımlar yahut hackerlar tarafından uzaktan erişim sağlanırsa, çok ısınma yahut elektrik yüklenmesiyle yangın ya da patlama riski ortaya çıkabilir. Tedbir olarak, bu aygıtların yazılımlarının tertipli olarak güncellenmesi, güçlü ve karmaşık şifrelerin kullanılması, sağlam markaların tercih edilmesi ve ağ güvenliğinin artırılması değerlidir. Ayrıyeten, akıllı aygıtların ağ üzerindeki hareketlerinin nizamlı olarak takip edilmesi ve kuşkulu durumlarda aygıtların internet erişiminin kesilmesi de güvenliği artıracaktır.
‘SPESİFİK YETENEK’
Sosyal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim Araştırma Merkezi (SODİMER) Lideri Prof. Dr. Levent Eraslan: Cep telefonlarından akıllı konut sistemlerine kadar, tüm aygıtların güvenliği önemli formda sorgulanmalı. Bu aygıtlar direkt patlamaya hazır bombalar değil. Lakin, berbat niyetli şahısların elinde birer araç haline gelebilirler. Örneğin, bir akıllı konut sistemi ele geçirilerek konut içindeki güvenlik kameraları denetim edilebilir yahut meskendeki aygıtlar hasar görebilir. Fakat, bu çeşit bir atağın gerçekleşmesi için epey spesifik bir bilgi ve yeteneğe muhtaçlık vardır.
‘MODEMİN GÜVENLİĞİ ÇOK ÖNEMLİ’
Siber Güvenlik Uzmanı Osman Demircan: En göz gerisi edilen, en kritik, internete temas misyonuna sahip olan aygıt modem. Modeminiz akıllı cihazlarınıza bağlıysa oradaki bir zafiyetten ötürü erişim sağlanabilir. Modemin güvenliği çok ciddiye alınmalı. Uzaktan erişim sağlanan her türlü aygıt manipüle edilebilir. Akıllı cihazları satın alırken firmalardan alıyor olmamız kıymetli. Yasa dışı metotlarla ülkeye sokulmuş bir ürün risk teşkil ediyor. Ziyanlı yazılım yahut bir bomba bu aygıtların içine yüklenmiş olabilir.
Birçok mesken eşyası artık ağ ilişkileri sayesinde birbirleriyle haberleşebiliyor. Bu da bu aygıtların dışarıdan müdahaleye de açık olduğu manasına geliyor
‘OTOMOBİLE KAZA YAPTIRILABİLİR’
Etik Hacker Tamer Şahin, akıllı süpürgelerin birçoklarının Çin kaynaklı olduğunu belirterek “Bunların kimilerinde içerdeki konutu haritalandırıp görseller çekip Çin’deki sunuculara aktardığıyla ilgili olaylar çıktı. Bunlar bildiğiniz casus aygıtlar üzere davranacak cihazlar” dedi. Şahin, “Yeni arabaların bir birçoklarında internete erişim var. Bunların frenlerini kilitleyebilir, direksiyonu çevirtebilir, hatta şerit değiştirebilirsiniz. Bunları yüksek süratte katiyen yaptırtabilirsiniz uzaktan” bilgilerini paylaştı.