TBMM Lideri Mustafa Şentop, Avrupa Birliği (AB) Parlamento Liderleri Tepesi’nde Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) Meclis Başkanı Annita Dimitriu’nun 1974’te Türkiye‘nin Kıbrıs adasına müdahalesini “işgal” olarak nitelemesine reaksiyon göstererek, “Türkiye 1959 tarihli Kıbrıs Cumhuriyeti’ni kuran Zürih ve Londra anlaşmalarındaki garantör ülke haklarını kullanarak soydaşlarını bir katliamdan korumak için gitmiş ve adada barış ve güvenliği tesis etmiştir” dedi.
TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Çekya’nın başşehri Prag’da düzenlenen Avrupa Birliği (AB) Parlamento Liderleri Doruğu’nun Rusya-Ukrayna Savaşı ve AB’nin genişlemesinin ele alındığı birinci oturumunda Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) Meclis Başkanı Annita Dimitriu’nun Türkiye‘ye yönelik küstah telaffuzlarına karşı dört kere kelam alarak sert reaksiyon gösterdi.
Dimitriu’nun 1974’te Türkiye‘nin Kıbrıs adasına müdahalesini “işgal” olarak nitelemesine reaksiyon gösteren Şentop, “Sayın Lider, değerli meslektaşlarım. Temelinde böylesine değerli bir toplantının bir münazaraya dönüşmesini dilek etmezdim. Ancak Güney Kıbrıs Rum İdaresi’nden gelen temsilcinin Türkiye‘ye yönelik yersiz ve hukuksuz ithamlarına da karşılık vermek zorundayım. Tekraren söz ettiğimiz üzere Türkiye‘nin Kıbrıs’a yapmış olduğu 1974 yılındaki müdahaleyi Rusya’nın işgaline benzetmek gerçeklerin çok ucuz bir halde çarpıtılmasıdır. Türkiye 1959 tarihli Kıbrıs Cumhuriyeti’ni kuran Zürih ve Londra anlaşmalarındaki garantör ülke haklarını kullanarak soydaşlarını bir katliamdan korumak için gitmiş ve adada barış ve güvenliği tesis etmiştir. 1974 müdahalesi milletlerarası hukuka uygun. 1959 Zürih ve Londra mutabakatlarının Türkiye’ye vermiş olduğu garantörlük yetkisinin gereğidir. Bugün birçok Kıbrıslı Rum da 1974 öncesinde Türklerin maruz bırakıldığı katliam ve soykırımın yanlış olduğunu lisana getirmektedir” dedi.
“Rum tarafı barış ve iki toplum içinde birlikte yaşama iradesini reddetmiştir”
Sonraki süreçte ise hem Türkiye’nin hem de Kıbrıs Türklerinin adil bir tahlil için hazır olduğunu muhataplarına ilettiğini vurgulayan Şentop, “Nitekim 2014 yılında Birleşmiş Milletler nezaretinde yapılan referandumda da görüldüğü üzere Kıbrıs Türk’ü tahlili onaylamış, Rum tarafı ise barış ve iki toplum içinde birlikte yaşama iradesini reddetmiştir. Bu ortada Avrupa Birliği’nin Kıbrıs Türk’üne olan taahhütlerini de yerine getirmediğini tabir etmek isterim. Esasen söylemek istediğim bu tezlerin burada hala konuşulabiliyor olması evvelki oturumda da tabir ettiğim üzere Avrupa Birliği toplantılarının bu cins gerçeklikten derinlikten uzak yaklaşımlarla esir alındığı ve Avrupa Birliği’nin stratejik bakış açısını geliştirmesini engellediği sözlerimin ispatı niteliğindedir” diye konuştu.
“Türkiye adaya memleketler arası mutabakatlara ve hukuka dayanarak yetkisini kullanarak müdahale etmek zorunda kalmıştır”
Türkiye’nin GKRY idaresiyle ilgili bir kelamı olmadığına dikkat çeken Şentop, “Buradaki temsilci arkadaş Türkiye’ye bir sataşma, bir atakta bulunduğu için yanıt verdik. Parlamentolarda biliyorsunuz, karşılık hakkı sataşma sonrası en temel teamüllerden biridir. 15 Temmuz 1974’de Kıbrıs’ta bir askeri darbe olmuştur. Darbeciler Kıbrıs Adası’nın Yunanistan’a bağlanması maksadı güden çetenin üyeleridir. Adanın Yunanistan’a bağlanması noktasında katliam sonucu öldürülen binlerce Türk nedeniyle Zürih ve Londra mutabakatlarının tanıdığı garantör üç ülkeden biri olan Türkiye adaya memleketler arası mutabakatlara ve hukuka dayanarak yetkisini kullanarak müdahale etmek zorunda kalmıştır. O tarihten bu yana da adada kan dökülmemektedir. Barış varlığını sürdürmektedir” biçiminde konuştu.
“Belki kendisinin yaşı müsait değildir”
Söz konusu oturumda Ukrayna-Rusya Savaşı’nı konuşmak üzere toplanıldığını hatırlatan Şentop, “Benim birinci konuşmam büsbütün o mevzuyla ilişkindir. Kendisi Türkiye’ye yönelik bir ithamda, bir iftirada bulunduğu için karşılık vermek zorunda kaldık. Fakat bunu sürdürdüğü takdirde bizim de karşılık verme hakkımız baki kalacaktır. Şunu söyleyeyim. Tahminen kendisinin yaşı müsait değildir. Hiçbir milletlerarası hukukta kural yoktur diyor. 1959 tarihli 11 Şubat Zürih ve 19 Şubat Londra mutabakatlarının gereği olarak Türkiye, Birleşik Krallık ve Yunanistan’a garantörlük yetkisi verilmiş ve bu garantörlük çerçevesinde 1960 tarihinde bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti kurulmuştur. Anayasanın ve orada Türk ve Rum toplumlu yapının korunması yetkisi bu üç ülkeye verilmiştir. Türkiye bu 1959 tarihli hala yürürlükte olan mutabakata dayanarak garantörlük yetkisini kullanmak suretiyle Türklere karşı yürütülen katliamı önlemek üzere müdahale etmiştir. Mevzu bundan ibarettir. Daha ayrıntılı tartışabiliriz tabii” sözlerini kullandı.
Ders niteliğindeki açıklamalarını ‘cinsiyetçilik’ olarak nitelendiren Dimitriu’ya bir kere daha yanıt veren Şentop, “Sayın Lider cinsiyetçi rastgele bir yaklaşımım olmadığını, buradaki bütün arkadaşlar şahittir. Ben eski tarihli bir muahededen kelam ettim ve cinsiyetçi bir yaklaşımı çağrıştıracak en küçük bir tabir yok. Bu kadar yanlış anlaşılma kelam mevzusuysa, Ukrayna, Rusya’yla ilgili mevzunun tartışıldığı bir oturumda hususun Kıbrıs’a gelmesi yanlış anlaşılma kapasitesini, potansiyelini göstermesi bakımından ilginçtir” dedi. – PRAG