Ukrayna savaşının başlaması ile yıllardır sürdürdüğü ‘tarafsızlık’ politikasından vazgeçerek NATO’ya başvuran İsveç’in ittifaka olası katılımı büyük ölçüde memnuniyetle karşılandı ancak Stokholm şimdilerde büyük bir sorunla karşı karşıya.
ÜLKEDEKİ SAVAŞ PİLOTLARININ YARISI İSTİFA EDEBİLİR
İsveç, Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 30 ülkenin yer aldığı birliğe katılmaya hazırlanırken, İsveç Silahlı Kuvvetleri’nin deneyimli savaş pilotları da bir bir işi bırakmaya başladı.
İsveç ve Finlandiya NATO’ya resmi başvurusunu Mayıs ayında yaptı
Ülkenin resmi ulusal kanalı SVT, önümüzdeki sonbaharda İsveç Silahlı Kuvvetleri’nin savaş pilotlarının yaklaşık yarısının izne çıkabileceğini ya da tamamen istifa edebileceğini duyurdu.
SORUN: EMEKLİLİK SİSTEMİ
Pilotları temsil eden sendikaya göre istifa kararlarının arkasındaki en büyük sorun, emeklilik sistemindeki değişiklikler.
İsveç’te pilotlar 55 yaşında emekli olabiliyorlardı ancak birkaç yıl önce 1988 ve sonrasında doğanlar için emeklilik yaşı tazminatsız olarak 67’ye yükseltildi. Karar pilotlar arasında tepki ile karşılandı.
LİDERLER BİLE SORUNU KABUL EDİYOR! “BİR GECEDE HEPSİNİN EMEKLİLİK YAŞI YÜKSELDİ”
Pilotlar kendilerini ihanete uğramış hissederken, İsveçli liderler bile bir sorun olduğunu kabul ediyor. İsveç Hava Kuvvetleri Komutanı Tümgeneral Carl-Johan Edström konuya ilişkin açıklamasında, “Bir gecede hepsinin emeklilik yaşı yükseldi. Bazı pilotların izin başvuruları yeni emeklilik sözleşmesiyle neredeyse yüzde yüz bağlantılı.” dedi.
“BU BUZDAĞININ SADECE GÖRÜNEN KISMI”
Kendisi de eski İsveç ordusu subayı olan, Avrupa Politika Analizi Merkezi’nden araştırmacı olan Jan Kallberg, pilotların istifalarının arkasında başka nedenler de olabileceğini vurguladı ve şunları söyledi;
“Sanırım bu durum uzun süredir devam ediyor. Bence bu buzdağının sadece görünen kısmı. Pilotlar çok uzun süredir kendilerine kötü davranıldığını düşünüyor”
İsveç Silahlı Kuvvetleri’nin paylaştığı bir fotoğraf/ ABD ile ortak uçuş tatbikatı
İKİ BÜYÜK SORUN DAHA
Ülkedeki başka bir sorun da deneyimli pilotlara aç ve yüksek maaşlar ödemeye istekli ticari havayolları. Orduda sivil sektöre göre maaşların düşük olması pilotları istifaya yönlendiriyor.
Diğer taraftan bazı ülkelerin aksine konut yardımı almayan İsveçli pilotlar, ülkelerinin NATO’ya katılması ile beraber açılan yeni üslere gönderildiklerinde yeni konaklama için yüksek ücretler ödemek zorunda kalabilir.
NATO’DA ENDİŞELER
Çevrimiçi gazete Insider, İsveç’teki bu durumun NATO liderlerini en çok endişelendiren konu olduğunu belirtti ve pilot sıkıntısı çeken İsveç’in NATO’ya katkısının ne olacağını sorguladı.
Araştırmacı Kallberg ise İsveç’in NATO’ya asıl katkısının savaş uçakları değil, coğrafi konum olduğunu savunarak, “NATO İsveç’teki birçok hava limanında faaliyet gösterebilecek bu da birliğe operasyonel derinlik sağlayacak” dedi.