Komplo teorisyenlerine yönelik araştırmalar sürerken önceden yapılan bir araştırma, özellikle narsist kişiliğe sahip olanların komplo teorileri oluşturmasının daha muhtemel olduğunu ortaya koymuştu. Fakat bu araştırma, narsistlerin neden komplo teorileri oluşturmaya yatkın olduklarına değinmemişti.
Yapılan yeni bir araştırmaysa bu sorunsala bir cevap verdi. Araştırma, narsistlerin komplo teorileri oluşturmaya olan yatkınlığına dair dört neden verdi ve bunları narsistliğe yol açan üç bileşene bağladı. Buna göre bu kişiler, paranoya duyguları, neyin doğru olup olmadığına dair iddialara karşı saflıkları, baskın olma ve benzersiz olma ihtiyaçlarından dolayı komplo teorileri üretiyordu.
Bu dört neden, nasıl oluyor da komplo teorilerine yol açıyor?
Yukarıda sıralanan dört neden, narsistlikle ilişkili olan üç bileşen ile paralellik taşıyordu. Bu üç bileşen dışadönüklük (çekicilik ve hayal kurma yoluyla egoyu güçlendirmeye ve hayranlık kazanmaya çalışmak), antagonizma (kibirli, sömürücü ve hak sahibi olmak) ve nevrotiklik (düşük özgüven ve utanç yaşamak) idi.
Araştırmacıların sıraladığı dört nedenin narsistleri nasıl komplo teorisi üretmeye ittiğiyse şu şekilde paylaşıldı:
- Paranoya: Narsistlerin, diğer insanların onları ele geçirmek için var olduğuna ve kasıtlı olarak zarar vermeye çalıştıklarına inanma eğilimi.
- Hakimiyet ve kontrol ihtiyacı: Narsistler, yanlış giden bir şey için farklı bir grubu günah keçisi olarak kullanıyor ve suçu değiştirmenin bir yolu olarak komplo teorilerini mantıklı bulabilir.
- Benzersiz olma ihtiyacı: Narsistler, komplo teorileriyle herkese açık olmayan ‘ayrıcalıklı’ ve ‘gizli’ belgelere erişim vaat eder ve bu, onlara inananları daha özel kılar.
- Saflık: Herhangi bir kişiyi güvenilmez ve manipülatif bilgilere karşı daha duyarlı hale getirir.
Araştırmacılardan endişe verici detay: Politikacılar, narsist olmaya daha fazla eğimli:
Araştırmanın arkasındaki ekip, ilgi çekici bir açıklamaya da yer verdi. Araştırmacılara göre politikacılar, narsist olmaya karşı daha yüksek eğilime sahipler. Bu da hükümetlerin komplo teorilerine karşı daha duyarlı olma tehlikesi olduğu anlamına geliyor.