Türkiye Gazetesi müellifi İsa Karakaş, memur maaşları ve memurların emekli olduğunda bağlanan emekli aylıklarına ait bir yazı kaleme aldı. Karakaş yazısında memurlara bağlanan maaşların düşük olmasını, “Memurların düşük maaş almalarının en kıymetli sebebi çalıştıkları periyotlarda maaş bordrolarındaki fiyat kalemlerinin tamamından SGK primi (kesenek) kesilmemesidir” ifadeleriyle açıklıyor. Bu hususta düzenlemenin kaide olduğuna dikkat çeken Karakaş, “Yapılacak düzenlemede memurların çalıştıkları periyotlarda maaş bordrolarındaki fiyat kalemlerinin tamamından SGK primi (kesenek) kesilmesi hâlinde yüksek emekli maaşı almanın yolu açılmış olacaktır” dedi.
İşte İsa Karakaş’ın o yazısı:
Emekli Sandığına tabi memur ve öbür kamu görevlilerine maaş bağlamasında; aylık göstergeler, ek göstergeler, taban aylığı, kıdem aylığı, emeklilik tazminatı ve yürürlükte bulunan memur maaş katsayı temel alınmak suretiyle hesap edilen “emekli aylığı bağlanmasına temel aylık” fiyatının, 25 yıl için %75’i, fazla her tam yıl için %1 fazlası dikkate alınarak hesaplanmaktadır. Bu açıdan bakıldığında memurların aylık bağlama oranı aslında SSK’lı ve Bağ-Kur’lulara nazaran çok yüksek.
Peki sorun nerede? Memurların düşük maaş almalarının en değerli sebebi çalıştıkları devirlerde maaş bordrolarındaki fiyat kalemlerinin tamamından SGK primi (kesenek) kesilmemesidir…
Bu sorunun tahlili için yasal düzenleme koşul. Yapılacak düzenlemede memurların çalıştıkları devirlerde maaş bordrolarındaki fiyat kalemlerinin tamamından SGK primi (kesenek) kesilmesi hâlinde yüksek emekli maaşı almanın yolu açılmış olacaktır.
HİZMETLERİ TASFİYE EDİLEN MEMUR, EMEKLİLİKTE BU HİZMETLERİ NASIL KIYMETLENDİREBİLİR?
Emekli Sandığına tabi memur ve öbür kamu vazifelilerinin zamanaşımına uğramış müddetleri aylık bağlama süreçlerinde belli hâllerde değerlendirilebilmektedir.
Emekli Sandığı Kanunu uyarınca kesenekleri zamanaşımına uğrayarak hizmetleri tasfiye olanların bu hizmetleri, 2008/Ekim ay başından sonra aylık talebinde bulunanların hizmet müddetlerinin tespitinde kıymetlendirilmesi gerektiğinden, kelam konusu tarihten sonra aylık talebinde bulunanlara ait hizmet bildirim yazılarında bu hizmet müddetleri kesinlikle belirtilecektir.
Emekli Sandığı Kanunu’na nazaran zamanaşımına uğramış 15/2/1998-14/4/2003 mühletine ait 1.860 gün hizmeti bulunan örneğimizdeki sigortalının Kanun’un yürürlük tarihinden evvel 4/1-(b) kapsamında 30/8/2008 tarihinde emeklilik talebinde bulunmuş, lakin prim gün sayısı kaidesi yerine gelmediği için talebinin reddedildiğini varsayalım. Bu durumda sigortalının 01/10/2008 tarihinden sonra tekrar talepte bulunması hâlinde daha evvel zamanaşımına uğramış 1.860 günlük hizmeti de dikkate alınarak tarafına emeklilik aylığı bağlanacaktır.
KADIN MEMURLAR KAÇ YILLIK HİZMET İLE EMEKLİ OLABİLİR?
Emekli Sandığı Kanunu’na tabi “iştirakçi” memurlar için emeklilik koşullarının belirlenmesinde değerli tarih 08/09/1999 tarihidir.
Bu tarihten evvel işe başlayan bayan memurların emeklilik için 20 hizmet yılı kâfi iken bu tarihten sonra işe girenler ise tam 5 yıl daha fazla hizmetle lakin 25 hizmet yılını doldurmaları hâlinde emekli olabileceklerdir.
Erkek memurların ise 25 hizmet yıllarını tamamlamaları gerekmektedir. Emekli Sandığı Kanunu’na tabi bayan ve erkek memurların belirtilen hizmet müddetlerinin yanı sıra ayrıyeten kademeli geçiş sürecinde tabi oldukları yaşları da doldurmaları mecburî bulunmaktadır.
Kadın memurlar da kaidelerin bulunması hâlinde doğum borçlanması yaparak gereken eksik primlerini doldurabilmektedir.
EMEKLİ MEMURLARIN MAAŞ PROMOSYONU İÇİN BANKA DEĞİŞİKLİĞİ NASIL YAPILIR?
Promosyon için evvel maaş alınan alınmakta olan ve nakil yapılacak bankalarla görüşülmelidir. Promosyonda kıymet arz eden öbür bir konu maaş alınan bankaya verilmiş olan taahhüt müddetinin dolup dolmadığı göz önünde bulundurulmalıdır. Ardından emekli memur ya da mevti hâlinde hak sahipleri olan dul ve yetimler tarafından, banka/şube değişikliği için SGK Kamu Vazifelileri Emeklilik Daire Başkanlığına yahut SGK Vilayet Müdürlüklerine verilecek dilekçe ile mutabakatlı bankalardan rastgele birisine aylıkların nakli yapılarak banka/şube değişikliği gerçekleştirilebilmektedir.
Ayrıca, banka/PTT şube değişikliği talepleri “www.turkiye.gov.tr ” internet adresine T.C. kimlik numarası ve e-Devlet şifresi ile yapılacak giriş sonrasında gerçekleştirilebilmektedir.
Değerli okurlarımız bu yazımızda kamu çalışanlarının en çok merak ettiği mevzu ve sorularına 4 soru ve 4 karşılık halinde yanıt vermiş olduk. Sizlerden gelen sorular biriktikçe kesinlikle yeri ve vakti geldiğinde en geniş bir biçimde yer vermeye çalışacağız.