Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından açıklanan datalara nazaran, kredi ve borçlanma oranlarındaki yükseliş devam ediyor.
BDDK’nın 13 Aralık (50. hafta) prestijiyle açıkladığı bilgilere nazaran; tüketici kredileri ve kişisel kredi kartlarının toplam hacmi geçen yılın birebir haftasına kıyasla yüzde 46,1 arttı ve 3 trilyon 741 milyar TL’ye ulaştı. Bunun haftalık yüzde 1,3, yıllık yüzde 63,3 artışla 1 trilyon 762 milyar lirasını ferdi kredi kartları oluşturuyor.
Kredi borçlarını ödemekte zorlanan vatandaşın takibe düşen borçlarında da artış sürdü. Takipteki tüketici kredileri ve ferdî kredi kartları borçları geçen yıla oranla yüzde 135,1 artarak 105 milyar 481 milyon TL’ye ulaştı.
Toplam takipteki alacaklar ölçüsü 286 milyar 777 milyon TL olarak belirlenirken, bu ölçü içinden 181 milyar 295 milyon TL ticari ve öbür kredilerde takibe düşen alacaklardan oluştu.
TAKİPTEKİ TÜKETİCİ KREDİLERİ
Takipteki tüketici kredileri açısından yaşanan artışlar ise şöyle:
Takipteki taşıt kredileri haftalık bazda yüzde 40, yıllık bazda yüzde 120,5 artışla 309 milyon liraya çıktı.
Takipteki konut kredileri haftalık yüzde 1,4 düşüş, yıllık yüzde 43,6 artışla 689 milyon liraya yükseldi.
İhtiyaç kredileri ise haftalık yüzde 0,7, yıllık yüzde 82,7 artışla 53,2 milyar lira oldu.
‘EN KIYMETLİ FAAL YÜKSEK ENFLASYON’
Ziraat Bankası evvelki genel müdür yardımcılarından Prof. Dr. Şenol Babuşcu, BDDK bilgilerini kıymetlendirdi.
Vatandaşların kredi kartına yöneldiği için borç ıstırabı çektiğini vurgulayan Babuşcu şunları söyledi:
“Vatandaşların kredi kartına yönelmesindeki en kıymetli etken enflasyonun yüksek olması. Enflasyon yüksek olduğu için gelirleri enflasyon oranında artmayan vatandaşlar doğal olarak kredi kartına yükleniyorlar, gereksinim kredisine yükleniyorlar. Bu da muhtaçlık kredisi ve kredi kartlarında tüketici kredilerinden önemli boyutta artışa neden oluyor. Yüzde 100’ün üzerinde artışlar kelam konusu. Vatandaş bilhassa taban fiyatlı, emekli ve sabit gelirliler yapacak öteki bir şey olmadığı için hayatı, hayatı sürdürebilmek için kredi kartlarıyla alışverişi tercih etmeye başladılar.
Geçen yıl sabit gelirlilerinin durumu bir derece daha düzgündü bu sene daha da geriledi. Enflasyonun altında eridiler. 2025’te bu sayılar çok daha yüksek çıkacak. Zira ben bir kelam söylüyorum; ‘Kötü günler geride kaldı daha makûs günler bizi bekliyor’ diye. Önümüzdeki yıl vatandaşın bilhassa sabit gelirlinin geliri enflasyon ölçüsünde artmadığı için kullandığı mallar ve besin eserleri başta olmak üzere mecburî gereksinimleri, enflasyonun çok üzerinde arttığından ötürü yapacak öteki bir şeyi yok kredi kartları ve tüketici krediyle alışveriş yapmak dışında.
Borçların ödenmemesi durumunda bankalar olağan ki haciz ve icra süreçlerine başlayacak. Haciz ve icra süreçlerinde vatandaş yeniden önemli boyutta sorun çekecek. Konutundaki eşyadan yahut konutundan, arabasından yoksun kalma durumu kelam konusu olacak. Bankalar açısından baktığımızda doğal takipteki alacakların artması kârlılığı azaltan bir öge. Bankaların kârlılıkları azalacak lakin bankalara rastgele bir zahmet yaratmaz. Bankacılık sistemi açısından baktığımızda sayılar çok küçük.”