ANKARA – AK Parti, çay üreticisinin uzun müddettir beklediği ‘Çay Kanunu’nda Değişiklik’ öngören yasa teklifini TBMM Başkanlığı’na sundu.
Hâlihazırdaki 1984 tarihli ve 3092 sayılı Çay Kanunu’nu büsbütün yürürlükten kaldıracak olan düzenleme, gerçek yahut hükmî bireylere, gerekli müsaadeleri almak kuralıyla kuru çay üreten işletme kurabilme imkanı sağlıyor.
Bu işletmelerin de A, B ve C lisanslı işletmeler olarak gruplandırılması öngörülüyor. Kanun teklifi yasalaşırsa yaş çay alımını yalnızca A yahut B lisansına sahip işletmeler yapabilecek.
Mevcut maddede Tarım ve Orman Bakanlığı’nca açıklanan yaş çay alım fiyatı ise, yeni düzenlemeyle üreticilerin ve muhalefetin çay üretimini özel kesime mahkûm etmekle suçladığı Ulusal Çay Kurulu tarafından ilan edilecek.
FINDIKLI ZİRAAT ODASI LİDERİ ÖZSOY: AKLA ZİYAN BİR TEKLİF
İktidar kanun teklifi münasebetini, ‘üretici ve tüketiciyi korumak’ olarak açıklarken, çay üreticileri, bu düzenlemenin tek sözle akla ziyan bir teklif olduğu görüşünde.
Teklif sahibi AK Parti Genel Lider Yardımcısı, Rize Milletvekili Hayati Yazıcı’nın, tüm taraflar ile görüşülerek hazırlandığını açıkladığı düzenlemeye karşı çıkan Rize Fındıklı Ziraat Odası Lideri Mehmet Ali Özsoy, “Çay üreticilerinin bu kanun teklifinden haberi yok ki, onaylasın. Büsbütün bizlerin dışında, AK Parti’nin tek taraflı hazırladığı bir kanun teklifidir bu” tabirlerine yer verdi.
Düzenleme ile üreticinin büsbütün yok sayıldığını, hatta büyük bir tehlike ile karşı karşıya kalınacağını belirten Özsoy’a nazaran teklif, üreticinin yanı sıra ÇAYKUR ile Tarım ve Orman Bakanlığı’nı da devre dışı bırakıyor.
Özsoy, “Kanun teklifi sermeyenin çay dalındaki gücünü artıran, dalın büsbütün özelleştirilmesini öngören bir kanun teklifi olarak karşımızda duruyor. Elbette taban fiyatı olmayan bir kanun teklifi bizim açımızdan kabul edilemez” dedi.
‘ÖZEL BİR KURULUŞA 230 BİN ÇAY ÜRETİCİSİNİN EMEĞİNE BEDEL BİÇTİRİLİYOR’
Düzenlemede yer alan ve yaş çay alım fiyatını belirlemesi öngörülen Ulusal Çay Konseyi’nin üreticiyi destekleyen bir oluşum olmadığına da dikkat çeken Özsoy, şöyle konuştu:
“Hâlihazırda 9 temsilci ile yönetilen Ulusal Çay Konseyi’nin 5 üyesi özel dalı temsil ediyor. Bu türlü bir kuruluşa Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan alınan yetki veriliyor ve 230 bin çay üreticisinin emeğine bedel biçtiriliyor. Bu türlü bir kanun teklifi, nasıl üreticinin menfaatine olabilir? Bu kanun teklifi üreticiyi korumuyor. Üreticiyi yok ediyor. Bizim taleplerimiz ortasında yaş çay alım fiyatının Ulusal Çay Kurulu tarafından açıklanması yoktu. Bu kanun teklifiyle taban fiyatını ortadan kaldırmışlar. Bir de üstüne üstlük üreticiyi mağdur eden kurula fiyat açıklama yetkisi veriyorlar. Biz başından bu yana çiftçiyi özel bölüme teslim etmeyen, güçlü kılan bir kanun teklifi bekliyorduk. Lakin artık bakıyoruz ki çiftçi tam manasıyla özel bölüme teslim ediliyor. Bu teklifin yasalaşması çok önemli tehlikelere hamiledir.”
‘BU YASAYA TESLİM OLMAYACAĞIZ, GEREKİRSE SOKAĞA ÇIKARIZ’
Devletin, kelam konusu düzenlemeyle çiftçiyi ve çay kesimini özel bölüme teslim ettiğine vurgu yapan Özsoy, “Devlet bu kanun teklifiyle çiftçinin üzerinden elini çekiyor. Özel dalı bölgede hâkim kılacak bir teklife imza atıyor. Halbuki Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, bizim de iki temsilci verdiğimiz bir çalışmanın sonucunda 38 unsurluk bir kanun tasarısı hazırlamıştı. O tasarı da Ankara’ya gönderilmişti. Artık bakıyorum; kanun teklifinin o tasasıyla ilgisi bile yok” formunda konuştu.
Özsoy, kanun teklifine sonuna kadar karşı olduklarını, bu durumun münasebetlerini de her yerde anlatacaklarını tabir ederek, “Bu yasaya teslim olamayız. Gerekirse sokağa çıkacağız, hareketler yapacağız. Şayet teslim olursak çay dalının çiftçi tarafı bitecek” dedi.
‘BU TEKLİF İLE ÇİFTÇİNİN EMEĞİ YOK SAYILIYOR’
AK Parti’nin Çay Kanunu’na karşı çıkan UYGUN Parti Trabzon Milletvekili Hüseyin Örs de düzenlemenin üreticiler ile paylaşılmadan hazırlandığını ve Meclis’e sunulduğunu söyledi.
Bu duruma örnek olarak teklifte çay üreticisinin uzun vakittir talep ettiği çayda taban fiyatın belirlenmesine ait bir unsur olmamasını gösteren Örs, şunları söyledi:
“Taban fiyat bu düzenlemede yer almadığı üzere yaş çay fiyatını belirlemek de Ulusal Çay Konseyi’ne bırakılmış. Bu kurulda yer alan dokuz üyeden yalnızca iki tanesi üreticiyi temsil ediyor. Münasebetiyle üreticinin korunması noktasında telaşlarımız var. Aslında bu teklifle çiftçinin emeği yok sayılıyor. Münasebetiyle teklifi bu haliyle kabul etmek üreticinin mağduriyeti manasına gelir. Bu kanun paydaşlarından görüş alınmadan önümüze gelmiştir. Bu kanunun gözden geçirilmesi gerekiyor.”