Fehmi Koru*
Dün bir gazete kocaman harflerle manşetinden şunu duyuruyordu:
“Suça bulaşmış ‘binlerce’ polis sokaklarımızda dolaşıyor.”
Hemen kestirim edebileceğiniz üzere, o manşeti atan gazete bizim ülkemizde çıkmıyor. Suça bulaşmış binlerce polisin sokaklarında dolaştığı ülke de Türkiye değil. Ülke İngiltere, gazete de günlük satışı 1 milyon olan Daily Mail. [Manşet, bu yazının doruğunda.]
Daily Mail muhafazakar müelliflere sahip bir gazete, İngiltere’de iktidarda Muhafazakar Parti bulunuyor.
Gazetenin manşetinden duyurduğu ülkedeki yanlışlıklara dair birinci ve tek haber bu değil. Ülkenin emniyet müdürünün misyondan ayrılmasına kadar varacak eleştirel manşetleri hafızalarda canlı Daily Mail’in. Boris Johnson’u istifaya sürükleyen skandalları Mail okurları da gazetelerinde gün be gün okuyabildiler. Daily Mail, Liz Truss’ın başbakanlıkta ömrünün 40 günle sonlu kalmasını getiren süreçte de, Guardian ve gibisi muhalif gazeteler kadar tesirli haberler ve yazılarla okur karşısına çıktı.
Orada bir mühlet yaşadığımdan bilirim: İngiliz halkı için polis meskenin çocuğu mesabesindedir. Gazetenin okuru olup da, güvenliği sağlamak için sokakta vazife yapan polisler ortasından birilerinin ‘suça bulaşmış’ olduğu haberinden hoşlanmayanlar kesinlikle vardır.
Belinde silahı bile yoktur İngiliz polisinin…
“Vay, ülkenin polisine nasıl töhmette bulunursun” diye dünkü bu haberinin sonrasında gazetenin üzerine gitmeyi düşünen olmuş mudur? Kral? Başbakan? İçişleri bakanı?
İçişleri bakanı Suella Braverman bunu düşünecek durumda değil zati. Daily Mail’in de ortalarında bulunduğu gazeteler -neredeyse bütünü-, yeni bakanın kısa müddetli evvelki vazifesi sırasında sergilediği idare anlayışını şiddetle eleştirerek, kendisinin o misyona layık olmadığını okurlarına duyurmakla meşguller.
Kadın siyasetçinin yanlışlığı, ‘gizli’ bir belgeyi görüşünü almak istediği bir milletvekiline göndermesi ve bunu yaparken resmi e-posta adresini değil kendi özel e-posta adresini kullanması…
Liyakat ölçüsü ortasında devletin kurallarına uygun davranmak da var o ülkede.
Konu neden dikkatimi çekiyor?
Şundan: Bizde olduğu üzere, kendilerini partilere yakın hisseden gazeteler ve o gazetelerin manşetini atan yöneticiler ile görüşlerini onların sayfalarından paylaşan muharrirler İngiltere’de de var. Onların hususlara gazetenin manşetinden yahut köşelerinden eleştirel yaklaşımı, siyasetçilerin güzeline eminim orada da gitmiyordur.
Gazeteciler ile siyasetçiler ortasındaki fikir yakınlığı, yanlışlıklar karşısında susma, olanı görmeme sonucu doğurmuyor.
Politikacılar kendi misyonlarını yapıyor, gazeteci milleti de kendi görevini…
Haberleri değişik kanallardan izleyen, çeşitli günlük gazeteleri de göz hizasında tutan herkes, bizdeki durumun, oradaki ile taban tabana zıt olduğunu biliyor.
Tersi de hakikat bunun.
Muhalefete yakın gazeteler ile TV kanalları da, okurları ve izleyicileriyle, madalyonun sırf tek tarafını paylaşıyor.
Böyle bir ülkede birileri, kendi alanlarına giren bahislerde, kurallara sıkı sıkıya bağlı kalarak, yasal hudutlar dışına çıkmadan vazife yapıyorlarsa, onları alkışlamak gerekir.
Politikacılar, devlet vazifelileri -memurlar- ve medya mensupları ortasında olması gereken bağlantı biçimi, ülkelerde işlerin doğru-yanlış gitmesini belirler.
Çoktandır bizde, siyasetçiler “Yanlış yapanı haberleştirmeden, haklarında yazmadan evvel bize bildirin, gereğini yapalım” diyor, devlet ismine hareket edenler anayasa ve maddelerle belirlenmiş kurallar yerine siyasetçilerin ağzına bakarak misyon yapıyor, gazeteci tayfası da gelişmelerden işlerine geleni görüp başkalarını es geçiyorlar.
Yanlış da olabilirim, ancak müşahedelerim bu yolda.
Böyle bir ülkede işlerin düzgün gitmesi beklenemez.
Konuyu iktidar-medya bağı üzerinden ele almış görünsem de, beni bu yazıyı yazmaya sevk eden, birinci seçimde iktidara gelmeyi bekleyen muhalefetin de, bekledikleri olur ve devlet idaresini ele alabilirlerse, bugünkünden farklı bir işleyişte bulunacaklarından fazla emin olmayışımdır.
İktidarın medyası var.
Muhalefetin de medyası var.
Politik yelpazenin her iki tarafı -iktidar ve muhalefet- emsal davranışlar içerisindeler. İktidar değiştiğinde -değişirse- yalnızca şahıslar değişmiş olacak, bugünün iktidar medyası neleri öne çıkartıyor ve neleri gözlerden saklıyorsa, yarınki iktidarın medyası da motamot o denli yapacak.
Politikacılar da kendilerinden evvelkilerin “Benim memurum” ve “Benim gazetecim” arayışını ve ayrıştırmasını devam ettirecek.
Ne yapayım, gelişmeleri izliyor ve insanları gözlüyorum, bana o denli olacakmış üzere geliyor.
O vakit?
Bir müddetliğine iktidarın anlayışının değişmesini bekledim, artık de muhalefetin topluma daha fazla inanç telkin edecek bir alakalar biçimi benimsemesini bekliyorum.
Hem de, “Böyle gelmiş, bu türlü gitmez” anlayışı hakim hale gelene kadar ülkenin içinde debelendiği kısır döngüden kurtulmasını beklemenin hayal olduğunu bile bile.
Yine de beklemeye devam.
*Bu yazı fehmikoru.com adresinden motamot alınmıştır.