Doç. Dr. Onur Telli, çocuklarda ve bebeklerde görülebilen böbrek taşı hakkında bilgi verdi.
Telli’nin açıklamaları şöyle:
“Böbrek kanalları içinde bulunan mineral içerikli sert kitlelere böbrek taşı denilmektedir ve bu taşların tam olarak neden oluştuğu bilinmemektedir. Taşlar tipik olarak böbrek ve üreterde oluşur. Birçok böbrek taşı çeşidi vardır. Lakin çocuklar ortasında en çok kalsiyum oksalat ve kalsiyum fosfat taşları görülür. Bazen, belli yiyecek ve içecekleri tüketmekten kaynaklı taşlar oluşabilmektedir. Şayet çocuklar idrar yaparken taş düşürürse bunu tabibe götürmek, laboratuvar testleri sayesinde taşın tipinin bulunmasına ve bir daha oluşmasının önlenmesine yardımcı olabilir.
BESLENME DE ÇOCUKLARDA BÖBREK TAŞINA SEBEP OLABİLİR
Böbrek taşlarının oluşumu için pek çok risk faktörü vardır. En yaygın sebepler olarak şunlar sayılabilir:
Yeterince su tüketmemekten kaynaklı az idrar çıkışı
Ailede taş oluşumu öyküsü
Tuzlu besinler, çocukların çok sevdiği abur cubur olarak tanımlanan yiyecekler ve asitli içecekler
Bazı ilaçların kullanımı
Bazı sebeplere bağlı idrar çıkışının engellenmesi
Böbrek enfeksiyonu
Bağırsak hastalıkları
Ani ağrılar, mide bulantısı ve idrar sorunları görülebilir
Bazen çocuklarda böbrek taşları bir belirti vermeyebilir. Lakin taşlar idrar yolunda hareket etmeye başlarsa kimi belirtilere neden olabilir. Sırtta ani ve şiddetli ağrı, mide bulantısı, kusma, kasık ağrısı, mide ağrısı, işeme sırasında yanma yahut ağrı, idrarda kan, ateş, idrar yolu enfeksiyonu bu semptomlardan sayılabilmektedir. Küçük çocuklarda aileler bezlerin içinde pembe lekelenmeler fark edebilir ve panikleyebilir. Bunun sebebi de böbrek taşı yahut kumu olabilir.
Taş olduğu şüphelenilen bir çocuk için tercih edilen teşhis sistemi ultrasondur. Bilgisayarlı Tomografi de çok küçük boyuttaki taşları gösterir. Şayet ultrasonda görülmeyen bir durum varsa Bilgisayarlı Tomografi çekilebilir. Bunun yanında kan ve idrar tetkiki de istenir.
BÖBREKLERİN KORUNMASI ÇOK ÖNEMLİ
Bir böbrek taşı bir çocukta ağrıya ve çeşitli semptomlara neden oluyorsa, maksat rahatsızlığı hafifletmeye yardımcı olmak ve taşın mesaneye inip idrarla dışarı çıkmasına yardımcı olmaktır. Bu bazen meskende çok ölçüde su ve öbür sıvıları içerek yapılabilir. Doktorun önereceği ağrı kesiciler de ağrıyı yönetmek için değerlidir. Doktor, taşın geçişini kolaylaştırmak için diğer oral ilaçlar reçete edilebilir. Bazen çocuk üroloji uzmanları, laboratuvarda test edilebilmesi için düşürülen taşın getirilmesini isteyebilir. Bu taşın çeşidini ve neden kaynaklandığını bulma; bir dahaki sefere birebir tıp taşın oluşumunu engellemesi açısından kıymet taşır. Birtakım çocuklarda semptomlar çok şiddetli olabileceğinden damar yoluyla ağrı kesici ve sıvı desteği yapılabilir. Bazen, taşlar çok büyük olabilir ve dışarı atılamayabilir. Çocuk ürologları bu durumda taşın büyüklüğüne nazaran en kolay usul olan, taşları küçük kesimlere ayırmak için ses dalgalarından yararlanılan litotripsi kullanabilir. Bu yol hayli inançlı bir cerrahi müdahaledir ve böbrekler bu yoldan ziyan görmez. Bazen de çocuk ürolojisi uzmanı hafif bir anestezi altında ameliyathane kurallarında kapalı sistemler kullanarak lazer yardımı ile taşın kırılmasını önerebilir.
MULTİDİSİPLİNER YAKLAŞIM GEREKEBİLİR
Bazı durumlarda çocuk nefroloji uzmanı ve beslenme uzmanıyla multidisipliner bir biçimde tedavi gerekebilir. Nefrolog, taş oluşum sebebini araştırırken; beslenme uzmanı da gelecekte çocukta bir daha böbrek taşı oluşmasını önleyebilecek formda beslenme programını oluşturur.
BÖBREK TAŞI RİSKİNİ AZALTMAK İÇİN…
Çocuklarda daha fazla böbrek taşı gelişme riskini azaltmak emeliyle kimi kıymetli noktalara dikkat edilmelidir.
Sıvı tüketiminin artırılması
Tuz ve tuzlu besinlerin kısıtlaması
Sebze ve meyvelerin yeterli yıkanarak tüketilmesi
İşlenmiş besin, fast food ve gazlı içeceklerden uzak durulması
Mısır şurubu içeren yiyecek ve içeceklerden kaçınılması
Önerilen ölçüde kalsiyum içeren besinlerin tüketilmesi
İhtiyaç dışında kalsiyum yahut vitamin desteği alınmaması”