İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’nın “729 bin Suriyeli adreslerinde yok” açıklaması ve iki Azerbaycanlı askeri öğrencinin ikametgâh adresi olarak Yerlikaya’nın meskenini göstermesi sığınmacı sorunu konusunda birçok soru işaretini beraberinde getirdi. Cumhuriyet’e konuşan CHP İçişleri Bakanlığından Sorumlu Genel Lider Yardımcısı İzmir Milletvekili Murat Bakan, konunun yanlış biçimde ağır ülke gündemi içinde kaybolup gittiğine dikkat çekti. Bu yaşananların Göç Yönetimi Başkanlığı’nın aktifliği, işlerin sistemli yürüyüp yürümediğini anlamak için kıymetli bir ölçüt olduğunu belirten Bakan, “Bu tür uygulama eksikliklerini küçümsediğimizde, geri planda ne kadar büyük meseleler olduğunu fark edemeyiz. İçişleri Bakanlığı’nın göç konusunda faal siyasetler yürütebilmesi, alanda faal faaliyet göstermesine bağlıdır. Defacto sığınmacı meselesini çözebilmek için yalnızca teorik yaklaşımlar ve tahlil teklifleri kâfi değildir; karargâhın da saha deneyimine sahip olması gerekir” dedi.
CHP’li Bakan, “Göç İdaresi Başkanlığı, kayıt odaklı çalışmalarıyla alandaki faaliyetlerle irtibatı sonlu olan bir kurum. Vilayetlerdeki Göç Şube Müdürleri ise farklı alanlardan gelen, isimli işlerden yahut kabahatle çabadan anlamayan, deneyimsiz şahıslardan oluşuyor” kelamlarıyla kurumun liyakatsizliğinin ve deneyimsizliğinin altını çizdi.
‘HİÇBİR SÜREÇ YAPILMADI’
Yaşanan zafiyete ait çarpıcı bir savda bulunan Bakan, “Küçük bir ilimizde, ıssız bir yerde bulunan bir cemaat yurdunda, yaşları 8 ile 17 ortasında değişen, ülkeye kaçak yollarla girmiş yabancı kız çocuklarının olduğu jandarma gruplarınca tespit edilmiştir” dedi. “Bu durumda, bu kız çocuklarının kaçak yollardan ülkeye nasıl girdiği, memleketlerinde, kaçırılarak mı getirildiği, anne babalarının burada olduklarından haberleri olup olmadığı üzere birçok soru sorulmalı ve isimli bir soruşturma yürütülmesi gerektiğini” söyleyen Bakan, “Ancak, kız çocuklarının cemaat tarafından bir otobüse bindirilerek öbür bir ile rastgele bir süreç yapılmadan gönderilmesine göz yumulduğunu öğrenmiş bulunuyoruz” tabirlerini kullandı. Bakan sözlerine şöyle devam etti:
“Balık baştan kokar’ misali bu durum bürokraside yaygındır ve bu da yasadışı göçle çabayı büyük ölçüde olanaksız kılmaktadır. Bu sorunu her istikametiyle irdeleyen, tahlil üreten, dünyadaki gelişmeleri takip eden tek parti biziz. Bu türlü karmaşık ve riskler barındıran bir sorunu planlayabilecek ve çözebilecek başka bir siyasi parti de yoktur.”
KAÇAKÇILIK DOSYALARI
Göç mevzuatına hakim olmanın, ülkenin geleceğini ilgilendiren bu devasa meselede aktif bir gayret manasına geldiğini söyleyen Bakan, “Konu o kadar çok boyutlu ve aktüel takibi gerektiren bir sıkıntı ki, icraat yeteneğine bağımlıdır. Batı sonundaki vilayetlerde, Avrupa ülkelerinin büyükelçilerinin ve konsoloslarının devir periyot o ilin valisini, emniyet müdürünü, başsavcısını ve mahallî yöneticilerini ziyaret ettiğini duyuyoruz. Bu ziyaretlerde, devlet erkânını Avrupa ülkelerine davet ederler; davet konusu her ne kadar seminer üzere görünse de temel emelleri göçmen kaçakçılığına dair evrakları paylaşmaktır” dedi.Bu ülkelerin yetkilileri, kendi ülkelerine yasadışı göçü önlemek için, yakaladıkları göçmenlerin beyanlarından ya da elde ettikleri istihbarattan çıkan bilgileri kullanarak Avrupa’ya girişte yani Türkiye’de önünü kesmek istediklerini belirten Bakan, “Dosyaların bu şekilde gelmesi adaba uygun mudur? Elbette hayır! Lakin bu bürokratlar sorunun bizim ülke sonlarımız içinde kalmasını istiyorlar” tabirlerini kullandı.
‘EN DEĞERLİ GÜVENLİK SORUNU’
“Türkiye’de bugün tartışmasız en kıymetli ulusal güvenlik meselelerinden biri, yasadışı göçmenler ve süreksiz muhafaza altındaki Suriyelilerdir. Bu sorunun tahlili için devletin ve siyaset kurumunun topyekûn birlikte hareket etmesi gerekir” diyen Bakan, bu konuda en uyanık olması gereken kurumun İçişleri Bakanlığı olduğunun altını çizdi. Mülki yönetimin ve güvenlik bürokrasisinin yanı sıra göç siyasetleri da bu bakanlığa bağlı olduğunu anımsatan Bakan, “Biz CHP olarak tüm çalışmalarımızı yalnızca İçişleri Bakanlığı’nın sorumluluğunda olan alanlarla hudutlu tutmayıp gölge kabinedeki dışişleri ve ulusal savunma bakanlarımızla da istişare ederek ilerliyoruz” dedi.
‘CEMAATLER İÇİN KAYNAK’
Birçok vilayette kentin ileri gelenlerin adreslerinin bu biçimde kullanıldığını söyleyen Bakan, “Devlet bu konuda yıllar evvel alarm vermeliydi; yalnızca içişleri bakanının adresine gelindiğinde değil! Bahis çok evvelden bakanlık ünitelerince bilindiğine nazaran, içişleri bakanına bir komplodan kelam edilemez” kelamlarıyla komplo savlarına reaksiyon gösterdi. “Yasadışı göçmen meselesinin bugüne dek üzerinde durulmayan en tehlikeli yanı, göçmenlerin kimi cemaatler için kaynak oluşturması” diyen Bakan, sözlerine şu şekilde devam etti:
AMAÇ DÜZENSİZLİK
“Biz CHP olarak bu mevzuyu bu tarafıyla de inceliyoruz. Cemaat yurtlarında ve konutlarında kalan birçok kayıtsız yabancı göçmen bulunmaktadır. Adreslerin denetim edilmek istenmemesinin nedenlerinden biri de budur. Kimin nerede kaldığı bilindiğinde, yabancı göçmenlerin hangi cemaate kaynak olduğu da ortaya çıkacağı için bu sistemsiz ortamın sürmesi tercih edilmektedir. Bugün Türkiye’nin karşı karşıya olduğu sistemsiz göç ve yasadışı göçmen probleminin müsebbibi olan iktidar, tıpkı vakitte bu durumu hakikat ve makul görmektedir. Hem ucuz işgücü hem de kendilerine ideolojik yakınlık duydukları, vatandaşlık aldıklarında seçmen olabilecek cemaat ve tarikatların insan kaynağı olan bu durumu çözme niyetleri yoktur.”