GÖKHAN KARAKAŞ İstanbul – Büyük bir önyargıyla ‘canavar’ olarak nitelendirilen büyük beyaz köpekbalığının korunması için çabalayan bilim insanlarından WWF Türkiye Kıkırdaklı Balık Danışmanı ve Su Eserleri Yüksek Mühendisi Hakan Kabasakal, “Koruma çalışmalarının sembol ve karizmatik tipidir bu balık. Büyük uzunluklara erişiyor, cinsel olgunluğa geç ulaşıyor, az yavru doğuruyor ve bu nedenle nüfusu azalınca kolay toparlanmıyor. Ekosistemin istikrar ögesi çeşidini bu nedenle korumak gerekiyor” dedi.
Üreme bölgesi
İlki 1975’te çekilen Jaws kaygı sinemalarının kahramanı olan büyük beyaz köpekbalığının üreme bölgelerinden birinin Ege Denizi’ndeki Edremit Körfezi’nde olduğunu belirten Kabasakal, “Bu alanın da müdafaa alanı ilan edilmesi, tıbbın Akdeniz’deki kuşağını korunması açısından çok kıymetli. Bu açıdan dünyanın sayılı ülkelerinden biriyiz. Bu harika balığı araştırmak için karşılık beklemeden 25 yıl çalıştım. Türk denizlerindeki varlığını anlatmaya çalıştım. Yılmadan çalışarak, büyük beyaz hakkında 20’ye yakın makale ve 2 kitap yazdım. Çeşidi müdafaaya almak şahane bir sonuç” sözlerini kullandı.
Ekosisteme gerekli
Korumaya alınan öteki çeşitler ise “Akdeniz mercanı”, “Sarı deniz dalı”, “Beyaz deniz dalı”, “Mor deniz dalı”, “Beyaz çalı gorgonu” ve “Deniz kulağı” oldu. İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Eda Topçu, “Akdeniz için endemik taş mercan, Cladocora caespitosa bilhassa akvaryumların içine konulmak için kaçak toplanıyordu. Taş mercanla birlikte 397 omurgasız çeşidin yaşadığını biliyoruz. Bu çeşidin Akdeniz ekosisteminin karbon döngüsünde değerli bir rolü var. Taş mercan, kırmızı listede ve jenerasyonu tükenmekte” dedi.