Gazeteci Dayanışma Ağı, İstanbul’da ‘Basın Özgürlüğünün Türkiye Sorunu’ başlıklı bir çalıştay düzenledi. Şişli Nazım Hikmet Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilen çalıştayın birinci oturumunda, reaksiyon çeken ‘sosyal medya yasası’nın doğuracağı sonuçlar tartışıldı.
Çalıştayın açılış konuşmasını yapan gazeteci Derya Alp, tutuklanan 16 Kürt gazetecilerden Safiye Alagaş, Sevinç Toprak, Remziye Temel ve Elif Üngür’ün açlık grevine girdiğini hatırlattı.
Nurcan Çalışkan moderatörlüğünde başlayan çalıştayın ‘Sosyal Medya Yasası’ başlıklı kısmında TİP İstanbul milletvekili ve gazeteci Ahmet Şık, gazeteci Can Ertuna ve avukat Veysel Ok konuştu.
‘NE YAPTIĞIMIZA DAİR SORULAR SORMAMIZ GEREKİYOR’
Ahmet Şık, ekim ayında Meclis gündemine gelecek olan toplumsal medya yasasını kıymetlendirdi. “İyi bir şey gelmeyecek zira bu rejimden halk faydasına bir şey çıkmayacak” sözlerini kullanan Şık, “Meclis kapanmadan evvel çok tartışıldı. Ne yaptığımıza dair sorular sormamız gerekiyor. Son haftaya kadar kimse ses çıkarmadı. Meslek örgütleri de o denli. Bir gayret sonucu iktidar bunu ertelemedi. Kendi çıkarları doğrultusunda hareket ediyor. Bu yasa haber alma hakkının önüne geçmeyi önleyecek bir yasası tasarısı. Bu yurttaşları da ilgilendiriyor. Yurttaşın her türlü haber hakkını gasp ediyor. Buna emsal uygulamalar büyük bir sessizlikle karşılaşılıyor. İnsanların güveneceği bir odağı olmaması da sorun” dedi.
‘HERKES TUTUKLANIR’
Sosyal medya yasa tasarısının çıkması halimde ‘iktidar yanlısı’ haberler yapan medyanın da etiketleneceğini belirten Şık, şöyle devam etti: “Herkes tutuklanır. Buna karşın niçin gereksinim duyuluyor. Toplumsal medyada bir dolu şey ortaya seriliyor fakat bir şey olmuyor. ‘Sedat Peker konuşacak iktidar değişecek’ diye bir beklenti var. Toplumsal medya maddesiyle, bu ifşaatları haberleştiren ya da buna ait toplumsal medyada yorum yapanlar gözaltına alınacak. Ne yaparız kısmını kendimize sormamız lazım. Basın meslek örgütleri son haftaya kadar ses çıkmadı. Türkiye’de bir problem olup bittikten sonra refleks gösterme hali var. Problem olana kadar sessizlik hali var. Artık haber yapma hakkı değil, yurttaşlar için artık haber olma hakkının kasvetli olacağı bir devir başlıyor.”
‘TUĞLA TUĞLA ÖRÜLEN BİR DUVAR’
Can Ertuna ise iktidarın ‘dezenformasyon yasası’ olarak tanımlandığı yasanın dezenformasyonu artıracağına dikkat çekti. Ertuna şu sözleri kullandı: “Bunun bugünün olayı olmadığımı görmek gerekiyor. Tuğla tuğla tamamlamam bir duvar. Büyük bir paketin bir kesimi. Dezenformasyon yasası seçimlerde pürüz teşkil edebilir lakin bir noktadan sonra denetim edilemez bir canavarı doğuracak. İnternetin fişini çekmek haberleştirmeyi engellemez, haberleşmenin halini değiştiriyor. Bilgi akışı yeniden olacak. Bilgi akmaya devam edecek. Bilgi yer altına inebilir ve bu daha tehlikeli. Bunları doğrulamak, editoryal biz süzgeçten geçirmek, kamu faydası haline getirmek güç olacak. Burada oturan herkes bu husus kapsamında soruşturmaya uğrar. Basın kartları problemi değerli bir tartışma konusuydu. Bundan yetkili olan Bağlantı Başkanlığı Tuğrul Eryılmaz’ın basın kartını iptal etti.”
‘BİLGİ ALMA TABUTUNA SON ÇİVİ ÇAKILACAK’
Medya ve Hukuk Çalışmaları Eş Yöneticisi Veysel Ok, toplumsal medya kullanıcılarının maddeden nasıl etkileneceğini şöyle anlattı: “Sadece gazeteciler için çıkan bir kanun değil. Ancak yalnızca gazeteciler itiraz ediyor. MLSA olarak tüm tabir özgürlüğü davalarını izliyoruz ve raporluyoruz. Bu raporlar bile dezenformasyon kanununa tabi olacak. Adalet Bakanlığı bize ‘siz yanlış bilgi veriyorsunuz, yargıyı aşağılıyorsunuz’ diyebilir ve MLSA’yı kapatabilir. Türkiye İnsan Hakları Vakfı azap raporları yayınlıyor. Bu da o kanun kapsamına girecek. Kılıçdaroğlu kendi Twitter’ında görüntü yüklüyor. Bu görüntüler da bu kanun kapsamında olacak. Lakin yalnızca gazeteciler buna karşı çıkıyor. Bilgi alma hakkının tabutuna son çivi çakılacak. Tasarıda iktidar ile toplumsal medya şirketleri ortasında muhataplık geliştirecek ve inanılmaz bir durumda ortak karar almayı planlayacak. Nedir bu. Bana nazaran iktidar aleyhi olan bir durumda ‘kapatın’ diyecek. Budur. Benim aklıma öteki bir şey gelmiyor. Bu şirketlerle ortaklaşma sansürün bir modülü olmak demek. Türkiye’de çekilme durumu var ve umarım çekilirler. Bu kanun kurulursa burada olmanızın hiç bir manası yok.”
‘HEPİMİZİN DAMARI KESİLECEK’
“Tekzip problemi var. Biz haber okuyamayacağız” diyen Ok, “Üç gün boyunca tıpkı sayfada kalacak. Artı Gerçek. Gazete Duvar bunlar hepsi tekziple dolacak. Seri tekzipler uygulanacak. Bu çok önemli bir problem. Bu kanun çıkarsa yolsuzluk görüntüsü ya da evrakı yayınlayamayacak. Hepimizin damarı kesilecek. Akademi de bitecek zira tez yayınlanamaz. Basın İlan Kurumu büyük bir rant merkezi. Troll siteler olacak ve bu pastadan hisse alacağını göreceğiz. Bir nevi rant paylaşma aracı olacak. BİK kimin gazeteci olduğuna kimin gazeteci olmadığına karar verecek. Herkesin gözü kılacağı açık olsun. Siyasi partilerin baskı yapması gerekiyor” tabirlerini kullandı.