Mehmet KAYA
Salgın döneminde sokağa çıkma yasağı kısıtları, hastanelerin uygulama alanlarının daraltılması gibi düzenlemeler nedeniyle yaşanan hastanelere başvuru sayısındaki düşüş yerini sert yükselişe bıraktı. Buna bağlı olarak kamunun sağlık harcamalarında da yüksek oranlı artışlar yaşanıyor. SGK verilerine göre 2021’de Ocak-Nisan döneminde genel sağlık sigortası kapsamında ödeme yapılan hastanelere yapılan başvuru sayısı 128 milyon 612 bin başvuru düzeyindeyken, 2022 aynı dönemde başvuru 189 milyon 588 bin adet oldu. SGK’nın hastanelere ödediği fatura karşılığı ödediği tutarda da yükseliş gerçekleşti. 2021’de Ocak- Nisan döneminde 22.1 milyar TL’lik bir ödeme yapılırken, 2022’de aynı dönemde ödenen tutar 33.5 milyar TL’ye yükseldi. Bu kapsamda yapılan ödemelerdeki artış oranı yüzde 51.5 oldu.
Salgın döneminde genel sağlık sigortası kapsamında hastane başvuruları ve sağlık harcamalarında önceki yıllara kıyasla düşüşler görülmüştü. 1989’da 573.1 milyona kadar yükselen hastane başvuruları, salgının büyük oranda etkili olduğu 2020’de 371.7, daha az etkili olduğu 2021’de ise 449 milyona kadar gerilemişti. Salgın önlemlerinin kaldırıldığı 2022’de ise yılın ilk ayları itibariyle başvuru sayısı hızla artmaya başladı. Yılın ilk 4 ayı sonunda ulaşılan 189.6 milyon başvuru, salgın etkisi olmayan 2019 aynı dönemde 200 milyon başvuruya yaklaştı. Hastane başvuruları ve ilaç ödemeleri büyük oranda genel sağlık sigortası kapsamındaki kişileri başvurusuna bağımlı durumdaki özel sağlık kuruluşları açısından önem taşıyor. Son dönemde bazı büyük hastaneler genel sağlık sigortası kapsamından çıkma yönünde eğilime girmişti.
Hastanelere 4 ayda 33,5 milyar TL ödendi
Başvurulardaki yükselişe bağlı olarak SGK’nın hastanelere ödediği tutarda da yükseliş belirlendi. Salgın etkisinin görülmediği 2019’da Ocak-Nisan döneminde sağlık kuruluşlarına fatura karşılığı yapılan ödeme 18 milyar TL olmuştu. Yıllık bazda ise 2020’de fatura tutarı 52 milyar TL ile sabit kalmış, 2021’de ise yıllık bazda fiyat ayarlamaları ve başvuruların göreli artışı nedeniyle 72.3 milyar TL olmuştu. Bu yıl ise yine fiyat ayarlamaları ve başvuru artışı nedeniyle tutar hızlı yükselişe geçti. Yılın ilk dört ayı sonunda 33.5 milyar TL’ye ulaştı. Öte yandan, SGK’nın yılın ilk 5 aylık mali performansı belli oldu. Ocak-Mayıs döneminde SGK’nın yılsonu bütçe hedefl erine kıyasla giderlerde gerçekleşme yüzde 49,1, gelirlerde gerçekleşme ise yüzde 49,5 düzeyinde oldu. Yılın ilk 5 ayında SGK 341.6 milyar TL gelir, 361.1 milyar TL gider yaptı açık ise 19,5 milyar TL oldu. Yılın ilk beş ayı sonunda açık tahminindeki gerçekleşme yüzde 50,06 olarak belirlendi.