ABD-Çin ortasındaki tansiyon ABD Temsilciler Meclis Lideri Nancy Pelosi’nin Tayvan’ı ziyaret etmesi ile yükseldi.
Çin’den peşpeşe ABD aleyhine açıklamalar geldi.
“Ziyaret, büyük bir siyasi provokasyondur”
Çin’in Pelosi’nin ziyaretini şiddetle kınadığı tabir edilen açıklamada, ‘‘Dünyada yalnızca bir Çin vardır, Tayvan Çin topraklarının ayrılmaz bir kesimidir ve Çin Halk Cumhuriyeti hükümeti tüm Çin‘i temsil eden tek legal hükümettir’’ tabirlerine yer verildi. Açıklamada, ‘‘Ziyaret, büyük bir siyasi provokasyondur. Çin ve Çin halkı bunu asla kabul etmeyecek’’ sözleri kullanıldı.
‘‘Bu ateşle oynamaktır”
Tayvan sıkıntısının Çin-ABD alakalarının tam kalbindeki en kıymetli ve en hassas mevzu olduğu söz edilen açıklamada, “Tayvan Boğazı yeni bir tansiyon ve önemli zorluklarla karşı karşıya ve bunun temel nedeni, Tayvan makamları ve ABD’nin statükoyu değiştirmek için tekrar eden ataklarıdır. Tayvanlı yetkililer, bağımsızlık için ABD’den takviye aramaya devam ediyor. 1992 Konsensüsü’nü tanımayı reddediyorlar” denildi.
ABD’nin Çin‘i engellemek için Tayvan’ı kullanmaya çalıştığına dikkat çekilen açıklamada, ‘‘Bu ateşle oynamaktır, çok tehlikeli bir teşebbüstür, ateşle oynayanlar kendilerini yakarlar’’ ifadeleri kullanıldı.
“Çin’in egemenliğini ve toprak bütünlüğünü önemli formda ihlal ediyor”
Çin Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, “Çin‘in güçlü muhalefetini ve önemli temsillerini göz gerisi ederek ABD Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi, Çin‘in Tayvan bölgesini ziyaret etti. Bu, tek Çin unsurunun ve üç Çin-ABD ortak bildirisinin kararlarının önemli bir ihlalidir. Çin-ABD bağlarının siyasi temeli üzerinde önemli bir tesiri var ve Çin‘in egemenliğini ve toprak bütünlüğünü önemli formda ihlal ediyor. Tayvan Boğazı’ndaki barış ve istikrarı önemli biçimde baltalıyor” denildi.
Tüm sonuçlardan ABD sorumludur
Çin’in ABD Temsilciler Lideri’nin ziyaretine karşılık olarak egemenliğini ve toprak bütünlüğünü kararlı bir formda korumak için gerekli tüm tedbirleri katiyetle alacağı vurgulanan açıklamada, “Bundan doğabilecek tüm sonuçlar ABD tarafı ve ‘Tayvan bağımsızlığı’ ayrılıkçı güçleri tarafından üstlenilmelidir” denildi.
Çin ve ABD’nin iki büyük ülke olduğu aktarılan açıklamada, ABD ve Çin’in birbirleriyle başa çıkmalarının yanlışsız yolunun, sırf karşılıklı hürmetten, barış içinde olmaktan, karşı karşıya gelmemekten ve kazan-kazan işbirliğinden geçtiği söz edildi.
“Başka hiçbir ülke Tayvan meselesinde yargıç olarak hareket etme hakkına sahip değildir”
Tayvan probleminin büsbütün Çin‘in bir iç sıkıntısı olduğu vurgulanan açıklamada, “Başka hiçbir ülke Tayvan sıkıntısında yargıç olarak hareket etme hakkına sahip değildir. Çin, ABD’yi ‘Tayvan kartını’ oynamayı ve Çin‘i denetim altına almak için Tayvan’ı kullanmayı bırakmaya şiddetle çağırıyor. Tayvan’a karışmayı ve Çin‘in içişlerine karışmayı bırakmalı. ‘Tayvan’ın bağımsızlığı’ ayrılıkçı güçlerini rastgele bir biçimde desteklemeyi ve bunlara göz yummayı bırakmalı. Tayvan meselesinde bir şey söyleyip bunun zıddını yapma aksiyonlarını bırakmalı. Tek Çin unsurunu çarpıtmaktan, karartmaktan ve içini boşaltmaktan vazgeçmeli” denildi.
Çin ordusu yüksek alarm durumunda
Çin Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada ise, Pelosi’nin Tayvan’a ziyaretine reaksiyon gösterilerek, ABD’nin bu teşebbüsünün Tayvan Boğazı’ndaki gerginliği tırmandırdığına işaret edildi. Açıklamada, ‘‘Pelosi’nin Tayvan’ı ziyaret etmedeki ısrarının önemli sonuçları olacağı kesin. Çin Halk Kurtuluş Ordusu yüksek alarm durumunda ve bir dizi askeri operasyon başlatacak’’ denildi.
İHA’nın haberine nazaran, Çin Halk Kurtuluş Ordusu, 4-7 Ağustos tarihleri ortasında Tayvan’ı çevreleyen altı bölgede tatbikat ve eğitim faaliyetleri yapacağını açıkladı. Tatbikatların 7 Ağustos’ta Pekin saati ile 12.00’de sona ereceği tabir edilerek, tatbikatlarda gerçek mermi kullanılacağı aktarıldı. Güvenlik nedeniyle, tatbikatların yapılacağı bölgelere gemi ve uçakların girmesinin yasaklandığı açıklandı.
Pelosi’nin Tayvan ziyareti
Asya ziyaretine dün Singapur’dan başlayan Pelosi, Malezya’nın akabinde beraberindeki heyet ile birlikte lokal saatle 22:43’te Tayvan’ın başşehri Taipei’ye geldi. Pelosi’yi Songshan Havaalanı’nda Tayvan Dışişleri Bakanı Joseph Wu, Taipei’de bulunan Amerikan Enstitüsü Lideri Sandra Oudkirk ve öteki yetkililer karşılamıştı.
Pelosi‘nin yarın lokal saatle 11.00’de Tayvan Başkanı Tsai Ying Wen ile görüşmesi öğlen saatlerinde Tayvan’dan ayrılması bekleniyor. Öte yandan Pelosi, en son 1997’de devrin ABD Temsilciler Meclisi Lideri Newt Gingrich tarafından ziyaret edilen Tayvan’a seyahat eden en üst seviye ABD yetkili oldu.
