Vaka sayılarının binli sayılarının altına inmesiyle uzmanların tüm ihtarlarına karşın ısrarla olağanlaşmaya, akabinde maske zorunluluğunun kaldırılmasından sonra Covid-19 salgınında yeni ve daha büyük bir dalgaya girildi.
Avrupa ve ABD’de başlayarak kısa vakitte ülkemizi de tesiri altına alan yeni varyant BA.4.5 ile bir arada günlük olay sayıları süratle arttı ve kapanan Kovid-19 servisleri tekrar açılmaya başlandı.
Aile Hekimliği Çalışanları Sendikası (AHESEN), kalkan maske zorunluluğunun aşikâr alanlarda yine getirilmesi gerektiği, aksi taktirde önümüzdeki aylarda mevsimsel grip olaylarının da eklenmesiyle sıhhat sistemini zorlayacak seviyede daha sıkıntı bir salgınla karşı karşıya kalabileceğimizi belirtti.
HASTANELERDE GÜNLÜK SAYI 100 BİNLERİ BULDU
AHESEN Bilim Kurulu Lideri Prof. Dr. Ersin Akpınar “Şu anda hastanelerin acil servislerindeki yoğunluktan ötürü eczaneden test kiti alarak kendi kendine test yapanların büyük bir çoğunlukta olduğunu biliyoruz. Hastanelerde test olamayan şahısları de düşünürsek günlük sayının 100 binleri bulduğunu söyleyebiliriz” dedi.
POZİTİF BİR KİŞİ HASTALIĞI 19 BİREYE BULAŞTIRIYOR
Prof. Dr. Akpınar, 17 Temmuz 2022 tarihine kadar ülkemizde toplam 15 milyon 524 bin 71 kişinin kovid-19 teşhisi aldığı, 99 bin 184 kişinin de kovid-19 nedeniyle vefat ettiğini kaydederek şunları söyledi: “Mevcut sayılar ve tahliller, önümüzdeki haftaların hayli sıkıntı geçeceğinin göstergesi. Sıhhat Bakanı son açıklamasında ‘vaka sayısının 40 kat arttığını, sıhhat hizmet sunumunda yükün 3 kat arttığını’ belirtti.
R0 kıymeti bir hastalığın yayılım suratını belirtir. Yani bir hastanın bir ortama girince kaç bireye hastalığı bulaştırabileceğini tanımlar. Örneğin R0=1 ise, bir hasta bir şahsa bulaştırır demektir. R0 = 0.4 ise, yani 1’den küçük ise o hastalığın bulaştırıcılığı çok azalmış ve bitmek üzeredir denebilir. Şu an mevcut Covid varyantı BA.4.5’in R0 pahası 18.6. yani bir kişi yaklaşık 19 bireye hastalığı bulaştırabiliyor. Şimdiye kadar görülen en bulaşıcı varyant.
Zira Wuhan’da ortaya çıkan birinci SARS-Cov2 virüsünün R0 kıymeti 3.3 idi. Daha sonra Delta varyantı 5.1, Omicron 9.5 ve BA.2 varyantı 13.3 R0 kıymetiyle geldi. Kızamık virüsünün R0 pahasının dahi 12 ila 18 olduğu düşünülürse BA.4.5 varyantının 18.6 olan R0 pahasının ne kadar yüksek olduğu anlaşılabilir.”
SALGININ BAŞINDAN BERİ SÜRATLİ ARTIŞ EN YÜKSEK SEVİYESİNDE
AHESEN Genel Lideri Başkanı Dr. Gürsel Özer ise yaşlı, kırılgan, obez, kalp ve akciğer hastalıkları olanlar için kovid-19’un ‘doğal ötesi bir seleksiyon, mevtin erkene alınması’ manasına gelecek bir pandemiye yol açtığını belirterek “Bu nedenle sistem sizi korumuyorsa, siz kendinizi koruyacaksınız” dedi.
Özer “Tüm tedbirler kaldırıldığı için Kovid-19 olaylarındaki artış salgının başlangıcından beri hiç bu kadar süratli olmamıştı” diyerek AHESEN olarak tekliflerini ise şöyle sıraladı:
*Toplu alanlardan başlamak kaydı ile maske kullanım zorunluluğunun getirilmesi,
*Son aşısını 6 ay geçenlerin tekrar hatırlatma dozunun yapılması,
*Eylül ayında okulların da açılacağı düşünüldüğünde, 12 yaş ve altı çocukların da aşılama programında yer alması,
*PCR testi yaptırmak için doktor istemi koşulu kaldırılmalı. Bu uygulama ile acillerde test yaptırmak isteyenler uzun kuyruklar oluşturuyor ve bulaş riskini artırmanın yanı sıra, aslında tıkanma noktasında olan acil hizmetlerine ek yük getiriyor. Bu nedenle PCR testinin, her kuşkulu hastada yaptırılması, süratle PCR testi yapılacak merkezler açılması ve isteyen her kişinin test yaptırabileceği alanlar oluşturulması,
*Pozitif hadiselerin izolasyon müddetinin en az 10 gün olarak belirlenmesi,
*Baş ağrısı, öksürük, burun akıntısı olanların kendilerini covid müspet üzere düşünüp izolasyona girmesi, filyasyon gruplarının tekrar oluşturulması ve saha çalışmalarına başlanması, alanda da test için numune alımının hızlandırılması,
*Ayrıca Covid-19’un sıhhat çalışanları için şartsız olarak meslek hastalığı sayılması.
SON 6 HAFTADA VEFATLAR BEŞ KAT ARTTI
Dr. Özer, önümüzdeki günlerde Kovid-19 salgınına ek olarak mevsimsel gribin de eklenmesi ile yaşanacak hasta yoğunluğu için ASM ve hastanelerde gerekli önlem ve hazırlıkların yapılmasının da hayati ehemmiyet taşıdığını vurgulayarak şu tabirleri kullandı:
“Hekim ve sıhhat çalışanının şahsî kollayıcı ekipmanları ile gerekli takviye çalışanın planlanması ve görevlendirilmesi sıhhat sisteminin yükünün probleme mahal vermeden devam ettirilebilmesini sağlayacaktır. Doktorların ve sıhhat çalışanlarının özlük haklarının bir an önce, hızla sorun olmaktan çıkarılarak uygunlaştırılması zaruridir.