Milliyet.com.tr/ÖZEL Ticaret Bakanlığı ikinci el araç satışında dolandırıcılık ve mağduriyetlerin önüne geçebilmek gayesiyle yeni ödeme sistemini hayata geçiriyor. Pekala İnançlı Ödeme Sistemi nasıl işleyecek? Standart bir araç satış sürecine nazaran farkı ne?
Satış süreci sırasında paranın inançlı hesapta yer alacağı belirtiliyor. Para nasıl tutulacak? Satıştan vazgeçilmesi yahut bir olumsuzluk olması durumunda para alıcının hesabına geri mi yatırılacak?
‘HERKES İÇİN MECBURÎ OLACAK’
Konuyla ilgili tüm merak edilenleri milliyet.com.tr’ye açıklayan İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel şu sözleri kullandı: “Güvenli Ödeme Sistemi, 27 Ağustos tarihinde resmileşen ve otomotiv ticaretini düzenleyen motorlu taşıtların ticaretine dair yönetmelikle bir arada araba satıcıları için yürürlüğe girmişti.
‘BANKANIN TEMİNATI ALTINDA BEKLEYECEK’
Yeni sistem 27 Eylül tarihi prestijiyle herkes için mecburî olacak. Alınan karar araba satışı esnasında vakit zaman yaşanabilen dolandırıcılık teşebbüslerini büsbütün ortadan kaldırmayı hedefliyor. Daha evvel alıcı ve satıcı ortasında anlık yapılan havale/EFT süreçlerinden farklı olarak ödenen fiyat evvel bankanın teminatı altında zaman yapılana kadar bekletilecek.
YENİ SİSTEMDE ÖDEMELER NASIL YAPILACAK?
Bankaların neredeyse tamamı sisteme entegre olmuş durumda. Bu noktada şimdi dönem süreci gerçekleştirilmeden satıcı kullandığı bankaya ilişkin taşınabilir ya da internet şubesinde bulunan inançlı ödeme menüsünden araç plakası, fiyatı ve alıcının telefon numarasını yazarak süreci başlatıyor.
Alıcı ve satıcının telefonuna gelen eş vakitli referans numarasını alıcı kişi kendisine ilişkin hesaptan inançlı ödeme başlığı altındaki referans numarası alanına girdiği takdirde ödeyeceği fiyat ve araç bilgilerini görebiliyor. Ardından alıcı sürece onay veriyor ve araç bedeli bankaya ilişkin havuz hesabında teminat altında bekletiliyor.
Yaklaşık 10-15 dakika içinde her iki tarafa ödemenin teminat altına alındığına dair bir onay bildirisi geldikten sonra satıcı araç evresini büsbütün inançlı bir formda gerçekleştirebiliyor.
HERHANGİ BİR OLUMSUZLUK OLDUĞUNDA PARAYA NE OLUYOR?
Devir kademesinde noterlik ekranında teminat altında olan ölçü görülerek alıcı ve satıcı bilgilendiriliyor. Dönem sürecinin gerçekleşmesini engelleyen bir olumsuzluk olduğu taktide ise havuzda bekleyen fiyat 24 saat içinde alıcının hesabına geri iade ediliyor. Tüm bu süreçte en değerli konu alıcı ve satıcıların inançlı ödeme sistemi ile gönderdikleri fiyatın teminat altına alındığına dair iletisi beklemeleri ve noterlikte kesinlikle denetim ettirmeleri olacaktır.
PİYASAYA NASIL YANSIR?
Düzenleme vakit zaman yaşanabilen dolandırıcılık teşebbüslerini büsbütün ortadan kaldıracaktır. Bu noktada kısa vadede yaşanabilecek noksanlar sistem kaynaklı değil bankalar kaynaklı olabilir. Neredeyse bankaların tamamı sisteme entegre olmuş olsa da sık kullanılan büyük ölçekli kimi bankaların hala sisteme entegre olmadığını görüyoruz.
Öte yandan bankaların hususa dair gerek şube gerekse davet merkezi işçilerine bilgilendirme ya da kullanımına dair eğitim vermedikleri ve bu sebeple müşterilerin bankalara danıştığında bilgi alamama kaynaklı zorluklar yaşandığı bizlere gelen bilgiler ortasında. Çünkü sistem araç zamanlarında mecburî hale getirildiğinden sistemin dışında bir süreç yapmak mümkün değil.
‘NOTERLİKLERDE YOĞUNLUK YAŞANMAMASI İÇİN KIYMETLİ OLACAK’
Bu noktada bankaların çalışanlarını ve kullanıcıları yönlendirme emelli bir çalışmada bulunması noterliklerde yoğunluk yaşanmaması için kıymetli olacaktır. Sistem ticarette sık kullanılan çek, senet, kredi üzere başka argümanları da kapsıyor. Farklı ödeme metotlarıyla alınan arabalar için noterlikte bu ödeme metotlarını belirterek kalan fiyat inançlı ödeme sistemi ile gönderilebiliyor. Şayet araç fiyatının tamamı farklı bir metot ile ödendiyse de noterlikte beyan edilerek dönem gerçekleştirilebiliyor.
SIFIRDA LİSTE FİYATLARI ARTTI, İKİNCİ ELDE BEKLENTİ NE?
Döviz kurunda yaşanan hareketlilik Eylül ayı sıfır araba fiyatlarına bir ölçü yansıdı. Sıfırda yaşanan fiyat artışı ile birlikte son iki haftada ikinci el araba talebinde de bir ölçü hareketlilik gözlemliyoruz. Kelam ettiğimiz talep dönemsel ve beklenen düzeylerde olmadığından ikinci el fiyatlarına değerli bir ölçüde tesir etmediğini söyleyebiliriz.
BU ARAÇLARA DİKKAT! FİYAT ARTIŞI DAHA FAZLA
Bu noktada ikinci el fiyat artışı bir evvelki aya nazaran %1 civarında. Münasebetiyle sabit seyrini koruduğunu söylemek mümkün. Fakat 3 yaşa kadar olan ikinci el arabalar sıfır fiyatlarından çok daha süratli etkilendiğinden, bu yaş aralığında olan arabalarda bir ölçü daha fazla fiyat artışı kelam konusu.
FİYATLAR DAHA FAZLA YÜKSELİR Mİ?
Mevcut şartlar ve maliyetler göz önünde bulundurulduğunda ikinci el ve sıfır araçlarda gelecek periyotta artış görülebilir. Bilhassa döviz kuru ve faiz düzeyleri belirleyici etken. Bizler yıl sonuna kadar fiyatların muhakkak oranlarda seyredeceği, 2025 yılı birinci çeyreği prestijiyle artış kaydedebileceği kanaatindeyiz. Fakat yaşanabilecek artışlar süratle ya da olağan dışı değil, kabul edilebilir ve öngörülebilir oranlarda olacaktır.
İKİNCİ EL ARAÇ ALMAK NE VAKİT CAZİP OLACAK?
Bizlere ‘otomobil almak için en uygun vakit ne vakit?’ sorusu sıkça soruluyor. Bizler dal temsilcisi olarak arabanın tekrar bir yatırım aracı durumunda olmasından çok muhtaçlık olarak kalmasını benimsiyoruz. Münasebetiyle bu soru sorulduğunda her daim verdiğimiz karşılık araba almak için en yanlışsız vakit içinde bulunduğumuz vakit oluyor.
Fiyatlar manasında yorum yapmak gerekirse gelecek devirde beklentimiz olan fiyat artışı düşünüldüğünde hem ikinci el hem de sıfır arabada bugünün sayıları daha avantajlı durumda olabilir. Araba almayı düşünen vatandaşlarımız bütçe ve muhtaçlıkları doğrultusunda mevcut ikinci el ve sıfır araba fiyatlarından faydalanabilirler.”