Almanya’da ana muhalefetteki Hristiyan Demokrat Birlik’in (CDU) Genel Başkanı Merz, adaylığını ilan ettiği basın toplantısında genel seçimlerin yapılacağı 2025’te ülkenin liderliğini tekrar üstlenmeye kararlı olduklarını söyledi. Merz, Alman kamu yayıncısı ARD’ye amacını şu tabirlerle lisana getirdi: “Genel seçimlerde, bizsiz ya da bize karşın iktidar olunmasını önleyecek bir güç elde etmeyi hedefliyoruz.”
DW Türkçe’nin aktardığına nazaran, CDU’nun Bavyera’daki kardeş partisi Hristiyan Toplumsal Birlik (CSU) ile ortak adayı olan Merz, son kamuoyu yoklamalarına nazaran, Almanya’nın bir sonraki başbakanı olmaya en yakın isim.
Anketler, yüzde 32’lik oy oranıyla Hristiyan Birlik partilerinin (CDU/CSU) açık orta önde olduğunu gösteriyor. Bu da adaylığı katılaşan Merz’in başbakanlığı Toplumsal Demokrat Partili Olaf Scholz’tan devralma ihtimalinin çok güçlü olduğuna işaret ediyor.
TÜRKİYE BİRİNCİ ZİYARET ETMEK İSTEDİĞİ ÜLKELER ARASINDA
CDU lideri Merz’in başbakan adayı olarak ziyaret etmeyi istediği ülkeler ortasında Türkiye de yer alıyor. Yakın bir vakitte gerçekleşmesi planlanan ziyaretin tarihi şimdi açıklanmadı.
Merz’in Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve muhalefet parti önderleri ile bir ortaya gelmek istediği, İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu ile de görüşeceği belirtiliyor.
Angela Merkel de 2004 yılında ana muhalefet başkanıyken Türkiye’yi ziyaret etmişti.
O devir başbakan olan Recep Tayyip Erdoğan ile bir ortaya gelen Merkel’in ziyareti sırasında Türkiye’nin AB’ye tam üyeliğine karşı olduklarını söyleyerek imtiyazlı paydaşlık önermesi hararetli tartışmalara yol açmıştı. Merkel bu ziyaretinden bir yıl sonra başbakan seçilmişti. Artık de Merz’in, genel seçimlerden bir yıl evvel yapmak istediği Türkiye ziyaretinde vereceği iletiler merakla bekleniyor.
CDU’DA ÇOK ŞEY DEĞİŞTİ FAKAT TÜRKİYE BAKIŞI DEĞİŞMEDİ
Merz’in Türkiye’ye yaklaşımı, pek çok mevzuda farklı görüşlere sahip olduğu Merkel’den çok da farklı değli. Merz, Merkel üzere Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne (AB) üyeliğine karşı, “Üyelik dışında her seçeneği görüşmeye hazırız” diyor.
Merz, basına yaptığı açıklamalarda Türkiye’nin Almanya için stratejik değer taşıdığını, yakın siyasi ve ekonomik alakalar istediklerini savunurken Türkiye ile farklı işbirliği seçenekler bulunduğunu, Türkiye’nin AB ülkeleriyle oluşturulacak bir özgür ticaret alanının modülü olabileceğini söyledi.
Türkiye’ye konut sahipliği yaptığı mülteciler için daha fazla mali takviye verilmesi gerektiğini savunan Merz, Ankara ile yeni bir Mülteci Mutabakatı’nın müzakere edilmesinden yana.
Merz liderliğindeki CDU’nun Haziran ayındaki Avrupa Parlamentosu seçimleri için hazırladığı seçim programında da Avrupa için stratejik değere sahip Türkiye ile uygun siyasi ve ekonomik ilgilerin kıymetine vurgu yapılmış, “Şu anda AB’nin kıymetlerinden uzaklaştığı ve bu nedenle AB’ye katılamadığı için keder duyuyoruz” denilmişti. Programda ayrıyeten Türkiye ile yeni bir Mülteci Mutabakatı’na muhtaçlık duyulduğu da kayda geçirildi.
MERKEL İLE YILDIZI HİÇ BARIŞMAYAN MERZ KİM?
68 yaşındaki Merz, Almanya’da 50 yılı aşkın bir müddettir başbakanlığa aday en yaşlı siyasetçi.
Friedrich Merz’in, siyasi hayatı iniş çıkışlarla dolu. 1972 yılında lise öğrencisiyken CDU’ya katılan ve partinin gençlik yapılanması olan Junge Union’da faaliyet gösteren Merz, 1989’da Avrupa Parlamentosu milletvekilli, 1994 yılında ise Federal Meclis’e seçildi.
Aralık 2004’te, periyodun CDU başkanı Angela Merkel’a karşı parti içindeki güç uğraşını kaybeden Merz, pes ederek 2009 yılında siyasete orta verdi.
Merkel’in 2018 yılında bir daha aday olmama kararını açıklaması sonrasında Merz yine siyaset sahnesine döndü. CDU liderliği için 2018 yılında Annegret Kramp-Karrenbauer, 2020’de Armin Laschet’e karşı yürüttüğü uğraşları kaybeden Merz, lakin üçüncü denemesinde başarılı oldu ve 2022 yılında CDU’nun genel lideri seçildi.
Merz, CDU’nin eski lideri ve Almanya’nın eski başbakanı Angela Merkel’e nazaran, daha tutucu ve daha gelenekselci yaklaşımıyla biliniyor, partinin muhafazakar kanadını temsil ediyor.
CDU’YU DAHA MUHAFAZAKAR BİR ÇİZGİYE KAYDIRDI
Liberal göç siyasetleriyle, 2015 mülteci krizi sonrasında izlediği “açık kapı” siyasetiyle CDU’yu daha fazla merkeze taşıyan Merkel’in tersine Merz, göçmenlere yönelik genellemeci ve dışlayıcı açıklamalarıyla son devirde birçok defa yansıları üzerine çekti.
Düzensiz göç nedeniye acil durum ilan edilmesi, iltica hakkının bir müddetliğine askıya alınması üzere talepleri nedeniyle Merz, uygulanması mümkün olmayan popülist telaffuzlarla sistemsiz göç problemini araçsallaştırmak, çok sağcı Almanya için Alternatif’in (AfD) siyasi çizgisine kaymakla eleştiriliyor.
Bu tenkitleri reddeden Merz ise sistemsiz göçün önlenmesi için gündeme taşıdıkları taleplerle mevcut hükümeti harekete geçirmeyi başardıklarını söyleyerek “Dileğim, bu bahsin 2025 federal seçim kampanyasının ana konusu haline gelmemesidir” dedi.
SİYASAL İSLAM İLE GAYRET KELAMI VERDİ
Bu yılın Mayıs ayında kabul edilen ve Merz’in damgasını taşıyan CDU’nun 75 sayfalık parti programı, 16 yıllık Merkel periyodundan daha muhafazakar bir çizgiyi yansıtıyor.
“Politikamız Allah’a ve insanlığa karşı sorumluluğa dayanmaktadır” sözlerine yer verilen ve CDU’nun pusulasının “Hristiyanlığın insanlığa bakışı” olduğuna vurgu yapılan programda ayrıyeten Merz’ın isim babası olduğu “öncü kültür” tabiri de yer alıyor.
Merz, yaklaşık 24 yıl evvel göç ve ahenk tartışmaları esnasında çok kültürlülüğe itiraz ederek Alman kültürünün öncü kültür olması gerektiğini savunmuştu, bu çıkışı hararetli tartışmalara yol açmıştı. Onca yıl sonra Merz bu görüşünün CDU programında yer almasını sağladı, programda “Burada yaşamak isteyen herkes kayıtsız kuralsız olarak öncü kültürümüzü kabul etmek zorunda” tabirlerine yer verildi.
Merz’in, İslam’a karşı da daha uzaklıklı olduğu da biliniyor. “İslam Almanya’nın bir parçasıdır” açıklamasını yapan Almanya’nın eski CDU’lu cumhurbaşkanı Christian Wulff ve daha sonra bu cümleyi tekrarlayan Angela Merkel’den farklı olarak Merz, bir açıklamasında “İslami ömür Almanya’nın parçası” sözlerini kullanmakla yetindi.
CDU’nun yeni parti programında da “Müslümanlar Almanya’nın ve toplumumuzun dini çeşitliliğinin bir parçasıdır” deniliyor, “Bizim kıymetlerimizi paylaşmayan ve özgürlükçü toplumumuzu reddeden bir İslam, Almanya’ya ilişkin değildir” vurgusu yapılıyor.
Merz’in lideriğindeki CDU’nun programında ayrıyeten siyasal İslam tıpkı İslamcı terör üzere bir tehdit olarak tanımlanıyor, “Her türlü aşırıcığıla karşı var gücümüzle çaba yürüteceğiz. Buna siyasal İslam dahil” deniliyor.
MERZ İÇİN ÖNCELİK EKONOMİK VE SİYASİ İSTİKRAR
CDU lideri başbakan adaylığını açıklarken odağında iktisat siyasetlerinin yer alacağını duyurdu. Bu, Almanya Federal Cumhuriyeti’ni tarihi olarak karakterize eden toplumsal piyasa iktisadına odaklanılması manasına geliyor.
Alman iktisadını yine istikrara kavuşturmanın değer taşıdığına işaret eden Merz, “Almanya’yı yine ileriye taşıyacak ekonomik politikalar” vaat ediyor.
Ayrıca CDU lideri Merz’e göre Almanya’da merkez siyasetinin ayakta tutulmasında partisine büyük vazife düşüyor.
“Ülkemizin kimi bölgelerinde CDU/CSU, demokratik merkezin kalan son büyük halk partisi” görüşünü kaydeden Merz, şu bildirisi verdi: “Bu durum bilhassa Almanya’nın doğusu için geçerli olmakla birlikte, tüm Almanya için geçerlidir. Bizim, ülkemizin merkez siyasetinde, büyük bir sorumluluğumuz var.”
Aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD), son eyalet seçimlerinde Thüringen’de birinci, Saksonya’da ikinci parti oldu.
Son kamuoyu yoklamaları da AfD’nin yüzde 19’luk oy oranıyla en güçlü ikinci parti pozisyonunda, koalisyon hükümetini oluşturan SPD, Yeşiller ve Hür Demokrat Parti’nin (FDP) ise oy oranlarında büyük gerileme olduğunu ortaya koyuyor.
(ALINTI)