Meta, hükümetin Instagram’a erişim pürüzü getirilme münasebeti olarak sunduğu “katalog suçlarla” ilgili içeriklerin gereğince kaldırılmadığı tezini yalanlayarak, bu cins içeriklere yönelik 2 bin 445 adet içeriğin aslında kaldırıldığını açıkladı.
Hükümetin erişim mahzuru ve Meta’nın yanıtı
Türkiye’de 57 milyon kullanıcısı bulunan Instagram, 2 Ağustos’ta Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından erişime kapatıldı. Hükümet yetkilileri, platformun Türkiye Cumhuriyeti maddelerine ahenk sağlamadığını ve katalog cürümlerle ilgili yasal talepleri yerine getirmediğini ileri sürdü. Fakat Meta, FreeWEB Turkey’den Ali Safa Korkut‘un aktardığına nazaran, bu savların bilakis, Instagram’ın çatı şirketi olarak, engellemeden iki gün evvel yayınladığı Şeffaflık Raporu’nda, 2024’ün birinci yarısında Türkiye’den gelen erişim pürüzü taleplerine uygun halde 2 bin 445 içeriği kaldırdıklarını belirtti.
Raporun ayrıntıları ve içerik kaldırma işlemleri
Meta’nın raporuna nazaran, 1 Ocak – 30 Haziran tarihleri ortasında Türkiye’den toplam 2 bin 953 kaldırma talebi alındı. Bunlardan 2 bin 580’i katalog cürümlerle ilişkilendirilmiş içerikleri kapsıyordu. Meta, bu içeriklerden toplam 2 bin 445’ini kaldırdığını, geri kalanların ise incelemeye tabi tutulduğunu tabir etti. Kaldırılan içerikler ortasında, hükümetin sıklıkla vurguladığı katalog cürümler ve ulusal güvenlik tehditleri bulunuyordu.
Katalog hatalar ve yasal çerçeve
Türkiye’deki “katalog suçlar”, 5651 sayılı kanunun 8. unsurunda belirtilmiş olup, müstehcenlik, fuhuş, çocukların cinsel istismarı, Atatürk’e hakaret ve MİT ile ilgili hataları içeriyor. Bu hatalar, internet üzerinden işlenmesi durumunda erişim mahzuru kararlarının verilmesini gerekli kılan temel ögelerdir.
Meta, hükümetin savlarını yalanlayarak, şeffaflık raporuyla platformunun Türkiye maddelerine ve taleplerine ne derece ahenk sağladığını ortaya koydu.
Instagram’a erişim engeli Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun’un Hamas Siyasi Ofis Şefi İsmail Haniye‘nin mevti ile ilgili taziye bildirilerinin Instagram tarafından engellediğini söyleyerek reaksiyon göstermesinin üzerinden 2 gün geçtikten sonra, 2 Ağustos Cuma günü Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, toplumsal medya mecrasına erişim manisi getirdi. Bakan Uraloğlu: Katalog suçlar nedeniyle Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Instagram’a erişim pürüzüne ait yaptığı açıklamada, “Atatürk’e hakaret”, “kumara ve uyuşturucuya yönlendirme”, “çocuğa yönelik cinsel istismar” üzere katalog kabahatlere işaret ederek, “Ülkemizin koyduğu kurallar var. Ülkemizin bedelleri, hassasiyetleri var. İkazlarımıza karşın katalog hatalarını dikkate almadılar. Erişim mahzuru getirdik. Kanunlarımıza uyduklarında erişim yasağı kalkar” sözlerini kullandı. META yetkilileriyle toplantı Instagram’a erişim mahzuru devam ederken, Pazartesi günü Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı bürokratlarıyla META yetkilileri ortasında kritik bir toplantı gerçekleştirildi. Saat 13.00’te başlayan toplantı 19.00’da sona erdi. Toplantıya, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu‘nun yanı sıra Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan ve Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) yetkilileri de katıldı. META’dan “Algoritma” savunması Görüşmede, Türkiye’nin katalog cürümler ve toplumun hassasiyetlerine karşıt içeriklere yönelik talepleri bir defa daha lisana getirildi. Bilhassa, Hamas Siyasi Ofis Şefi İsmail Haniye için yayımlanan taziye bildirilerinin algoritmalar tarafından engellendiği gerekçesiyle META’ya tenkitler yöneltildi. META ise, ABD’nin Hamas’ı terör örgütü olarak kabul ettiğini ve bu çerçevede algoritmaların devreye girdiğini savundu. Hassas içerik listesi sunuldu Görüşmede, Uraloğlu başkanlığındaki heyet, Türkiye’nin terör örgütü listesinde yer alan PKK, PYD ve FETÖ’ye yönelik takviye bildirilerinin da algoritmalarla engellenmesi gerektiğini söyledi. Bu taleplerin akabinde, META’nın PKK konusunda yeşil ışık yaktığı belirtilirken, Türkiye’nin platformdan kaldırılmasını istediği içerik listesi de şirkete sunuldu. Lakin, terör tarifi konusunda taraflar ortasında görüş ayrılığı yaşandığı bildirildi. Bakan Uraloğlu: Bir ilerleme yok Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, görüşme sonrası yaptığı açıklamada, “Instagram’ın açılması konusunda yapılan görüşmelerde tam istediğimiz sonucu alamadık. Bu işi bugün bitirebileceğimizi düşündüm ancak olmadı. Instagram konusunda bir ilerleme yok” dedi.
|