Çanakkale Savaşları’nın üzerinden 109 yıl geçmesine karşın, arşiv dokümanları okundukça savaşa dair yeni kahramanlık öyküleri ortaya çıkıyor.
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Atatürk ve Çanakkale Savaşlarını Araştırma Merkezi (AÇASAM) Müdür Yardımcısı Dr. İsmail Sabah, doktora tezi esnasında okuduğu harp ceridesinde Çanakkale Savaşları’ndan vazife alan Hüseyin oğlu Ali’nin kahramanlık öyküsüne ulaştı.
“SAVAŞMAYA DOYAMADIM”
Çanakkale Savaşları’yla ilgili yeni kahramanlık kıssalarının ortaya çıkmaya devam ettiğini vurgulayan Dr. İsmail Sabah, şunları söyledi:
“Çanakkale Muharebeleri, Mustafa Kemal Atatürk’ün de dediği üzere Türk askerinin ruh kudretini gösteren şayanı hayret ve tebrik bir misaldir. Biz harp ceridelerini, 1915 yılında burada savaşan birliklerin tuttuğu kayıtları okuduğumuz vakit, gün yüzüne çıkmamış daha birçok kahramanlıkları bu evraklar üzerinde okuyabilmekteyiz. Bunlardan biri de Çanakkale’nin Çan ilçesine bağlı Bozguç köyünden Çanakkale muharebelerine katılmış olan Hüseyin oğlu Ali’nin öyküsü.”
“Hüseyin oğlu Ali, olağanda Seddülbahir bölgesinde muharebe etmekte olan 17’nci Alay’da vazifeli bir asker ve bu alay Kerevizdere muharebelerinde Fransızlarla muharebe ettikten sonra kayıplar vermesinden ötürü 2’nci Kerevizdere Muharebesi’nden sonra Saros bölgesine geri çekilmesi kararlaştırılıyor. Ama 17’nci Alay makineli tüfek bölüğüne bağlı Hüseyin oğlu Ali siperden çıkmak istemiyor. Neden siperden çıkmak istemediği kendisine sorulduğunda şu yanıtı veriyor, ‘Savaşmaya doyamadım. Siz gidin beni burada bırakın komutanım’ diyor. Lakin bölük kumandanının ısrarlı buyrukları sonucunda Hüseyin Oğlu Ali, mevzisini bırakarak geri çekilmek zorunda kalıyor. 26 Temmuz tarihinde ise Saros bölgesine alayın intikali tamamlanıyor.”
“NE OLUR BANA MÜSAADE VERİN”
Ceridelere nazaran Hüseyin oğlu Ali’nin 10 gün Saros bölgesinde birliğinde kaldığını belirten Dr. Sabah, şöyle devam etti:
“Hüseyin oğlu Ali savaşmaya doyamadığı için birliğini terk edip firar ederek Seddülbahir’e gerçek, o doyamadığı savaşa kavuşmak üzere tekrar yola çıkıyor. Lakin tarih o denli manidar bir tarih ki 5 Ağustos’ta yola çıkan Hüseyin oğlu Ali yürüyerek bu intikalini gerçekleştiriyor. Natürel bu ortada gün dönüyor. Tarih artık 6 Ağustos 1915’i gösteriyor ve Kanlısırt’a yanlışsız Avustralyalıların bir taarruzu başlıyor. Burada da o denli bir kanlı muharebe başlıyor ki, Avustralya resmi tarihine baktığımız vakit buradaki muharebe için şu sözün kullanılmış olduğunu görüyoruz, ‘Savaşan askerlerin ölen arkadaşlarına gösterebilecekleri tek hürmet, yüzlerine basmamaktı’ diyor. Hüseyin oğlu Ali, bu muharebede yaralanan askerlerle karşılaşıyor. Bizim varsayımlarımıza nazaran yaralı askerlerle Akbaş İskelesi’nin olduğu yerde karşılaşıyor. Ve bu yaralı askerlerle diyaloğu esnasında Arıburnu’nda çok büyük bir savaşın başladığını ve kendilerinin de yaralanıp, cephe gerisine sevk edildiğini öğreniyor. Bu karşılığı alan Hüseyin oğlu Ali, “Aradığım savaşı buldum. Artık Seddülbahir’e gitmeme gerek kalmadı’ diyerek yaralıların nakledildikleri yoldan ve tüfek seslerini de takip ederek Kanlısırt’a geliyor. Kanlısırt’ta birinci çizgi siperlerini kaybetmiş olan 47’nci Alay’ı desteklemek üzere gelen birinci birlik ise 57’nci Alay’ın birinci taburu. Tabur komutanı Zeki Bey, Hüseyin oğlu Ali ile burada karşılaştığında kendisine bağlı bir asker olmadığı için ‘Sen burada ne arıyorsun. Sen kimsin’ üzere sorular sorduğunda, kendisi ‘Ne olur bana müsaade verin, savaşmak istiyorum’ yanıtını alıyor. Bunun üzerine bu kahraman askerin bu örnek davranışını gördükten sonra kendisine müsaade veriliyor ve Hüseyin oğlu Ali, 57’nci Alay’ın 1. Taburu ile tam 3 gün boyunca Kanlısırt’ta Avustralyalılara karşı harp ediyor.”
CEZA ALMAMASI İÇİN RAPOR YAZMIŞ
Dr. Sabah, 57’nci Alay 1. Tabur’un alayına dönmesinden sonra Zeki Bey’in birliğini terk etmiş, firar gözüken Hüseyin oğlu Ali için bir rapor kaleme aldığını da ceridelerden öğrendiklerini belirtti.
Dr. Sabah, “Şu an içinde bulunduğumuz tarihte Hüseyin oğlu Ali’nin de katıldığı 6-10 Ağustos muharebelerinin tam 109’uncu yılı. 109 sene sonra savaşmaya doyamamış bir kahraman Türk askerinin kıssasını, bu vesileyle gün yüzüne çıkarmış olduk” diye konuştu.